Τετάρτη 22 Δεκεμβρίου 2010

Αγία Αναστασία η Φαρμακολύτρια (Εορτάζει 22 Δεκεμβρίου)


Πατέρας της ήταν ο Πρετέξτατος, ισχυρός προύχοντας την Ρωμαϊκή εποχή, αλλά και ειδωλολάτρης. Η μητέρα της Φλαβία ήταν χριστιανή.

Η Αναστασία βαφτίστηκε χριστιανή και ανατράφηκε από την μητέρα της. Όταν πέθανε η μητέρα της, την ανατροφή της Αναστασίας ανέλαβε ο Χρυσόγοος, επίσης ευσεβής χριστιανός. Όταν η Αναστασία έφτασε σε ώριμη ηλικία, ο πατέρας της την πίεζε να παντρευτεί τον Ρωμαίο εθνικό Ποπλίο. Η Αναστασία απέφυγε τον Ποπλίο σαρκικά, ενώ αυτός της κατέτρωγε την περιουσία σε ειδωλολατρικές και άσωτες εκδηλώσεις. Η Αναστασία υπέφερε πολύ, διότι δεν μπορούσε να εκπληρώσει ελεύθερα τις χριστιανικές της υποχρεώσεις. Ο Πόπλιος είδε ότι δεν μπορούσε να αλλαξοπιστήσει την γυναίκα του και την έκλεισε σε βαριά φυλακή, όπου η Αναστασία λειτουργούσε ως δούλη φαρμακοποιός και ιερόδουλη. Τον δε Χυσογόνο τον έκλεισε ο Διοκλητιανός σε φυλακή και τον βασάνιζε. Η Αναστασία βρήκε τρόπο να αλληλογραφεί με τον Χρυσογόνο και του ζήτησε να παρακαλέσει αυτός τον θεό να την λυτρώσει από τον βάναυσο άνδρα της. Ο Χρυσογόνος της απάντησε να κάνει υπομονή. Η Αναστασία έκανε υπομονή και αργότερα του ξαναέγραψε ότι δεν προσμένει παρά τον θάνατο. Ο Χρυσογόνος την παρότρυνε για δεύτερη φορά να κάνει υπομονή διότι σύντομα θα λυτρωθεί από τα βάσανά της. Και πράγματι, ο Πόπλιος πήγε πρέσβης στην Περσία και πέθανε εκεί. Η Αναστασία αφέθηκε ελεύθερη και από τότε χρησιμοποίησε τις φαρμακευτικές της γνώσεις για να θεραπεύει τους φυλακισμένους.

Πηγή: http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%91%CE%B3%CE%AF%CE%B1_%CE%91%CE%BD%CE%B1%CF%83%CF%84%CE%B1%CF%83%CE%AF%CE%B1_%CE%B7_%CE%A6%CE%B1%CF%81%CE%BC%CE%B1%CE%BA%CE%BF%CE%BB%CF%8D%CF%84%CF%81%CE%B9%CE%B1

Κυριακή 12 Δεκεμβρίου 2010

Άγιος Σπυρίδωνας (Εορτάζει 12 Δεκεμβρίου)



O Άγιος Σπυρίδωνας είναι ένας από τους μεγαλύτερους αγίους που ανέδειξε το νησί μας, η Κύπρος. Γεννήθηκε στο χωριό Άσσια της Μεσαορίας το 270 Μ.Χ. Οι γονείς του ήταν αγρότες βοσκοί, αλλά επειδή είχαν κάποια οικονομική άνεση, φρόντισαν ο Σπυρίδωνας να μάθει μερικά γράμματα. Πάνω απ' όλα όμως, ο μικρός Σπυρίδωνας, φρόντισε να μάθει τι θέλει ο Θεός από τους ανθρώπους και τι πρέπει να κάνει ο άνθρωπος, για να σώσει την ψυχή του. Απο μικρός βοηθούσε τους γονείς του στη βοσκή των προβάτων, και κάθε Κυριακή πήγαινε εκκλησία. Όπου κι αν βρισκόταν, μιλούσε για τον Θεό και βοηθούσε όσους είχαν την ανάγκη του. Όταν μεγάλωσε, νυμφεύθικε μια ενάρετη κοπέλα. Απέκτησε παιδιά και ζούσε μια καλή οικογενειακή ζωή. Όμως η γυναίκα του, έφυγε από τον παρόντα κόσμο σε νεαρή ηλικία και πήγε κοντά στο Θεό.

Μετά τον θάνατο της, όλοι τον παρακαλούσαν να γίνει ιερέας και μέρα με τη μέρα όλο και πιο πολύ τον πίεζαν. Τελικώς ο Σπυρίδωνας δέχτηκε και χειροτονήθηκε ιερέας. Ο Άγιος ήταν πραγματικός ιερέας του Θεού. Αφιλοχρήματος, σώφρων, νηφάλιος και φιλόξενος. Για αυτήν του την ταπείνωση, ο Θεός του έδωσε τη χάρη να θαυματουργεί και να θεραπεύει διάφορες αρρώστιες. Έδινε φως στους τυφλούς και έβγαζε τα πονηρά πνεύματα.

Όταν χήρεψε ο επισκοπικός θρόνος της Τριμυθούντας, ο λαός ζήτησε για επίσκοπο του, τον Σπυρίδωνα, γιατί ήξερε την αρετή του. Ο Σπυρίδωνας αποδέχτηκε το θρόνο με σύνεση και ευθύνη, αναλαμβάνοντας το βαρύ έργο της διακονίας και ποιμαντορίας του ποιμνίου του. Και πράγματι αναδείχθηκε πατέρας των ιερέων και του λαού του. Προστάτευε τους ασθενείς και παρηγορούσε τους πενθούντες.

Ένας χωρικός πήγε στον επίσκοπο του, τον Άγιο Σπυρίδωνα σαν μόνη ελπίδα για να τον βοηθείση χρηματικά γιατί δεν είχε ούτε χρήματα για να αγοράση σπόρο να φυτέψει αλλά ούτε και φαΐ να φάει. Ο επίσκοπος ήταν το ίδιο φτωχός με τον χωρικό πιστό, αλλά για να τον βοηθείση βγήκε έξω στην αυλή του σπιτιού του και βλέποντας ένα φίδι προσευχήθηκε στον Θεό, και ο Θεός θαυματουργόντας για τον Άγιο του, μετέτρεψε το ζωντανό φίδι, σε χρυσάφι άψυχο. Ο χωρικός, πήρε το αγιασμένο δώρο με πολλή ευγνωμοσύνη και μπόρεσε να το δώση ενέχυρο για μερικούς σάκους σιτάρι. Με αυτό το σιτάρι μπόρεσε ο χωρικός να χορτάσει την οικογένεια του αλλά και να καλλιεργείση καινούρια σοδειά. Έτσι έδωσε πίσω καρπόν από την σοδειά του και πήρε πίσω το ενέχυρο από τον δανειστή του. Τότε λοιπόν ο χωρικός μετά από ένα χρόνο περίπου παίρνει πίσω το χρυσό φίδι στον επίσκοπο του γεμάτος από ευγνωμοσύνη. Τότε ο Άγιος το αφήνοντας πίσω το φίδι στο χώμα όπου το βρήκε, προσευχήθηκε για άλλη μια φορά και ξανά το θαύμα, το χρυσό φίδι ξαναγίνεται ζωντανό και σέρνεται γρήγορα να κρυφτεί στο φυσικό περιβάλλον του. Άλλοτε πάλι, η Κύπρος περνούσε μια μεγάλη ανομβρία και η πείνα και οι αρρώστιες ήταν καθημερινό φαινόμενο. Οι κάτοικοι της Τρυμιθούντας παρεκάλεσαν τον επίσκοπο του να δεηθεί στον Κύριο για να στείλη βροχή, για να μπορέσουν να καρποφορήσουν τα χωράφια τους και να ξεδιψάσουν και οι ίδιοι από την δίψα αλλά και από την κάψα την ανομβρίας. Ο Άγιος εισάκουσε το ποίμνιο του, και με θέρμη, παρεκάλεσε τον Κύριο να στείλη βροχή στο νησί. Αμέσως ο ουρανός σκεπάστηκε από σύννεφα και άρχισε να βρέχει ασταμάτητα. Η βροχή έπεφτε για τρία μερόνυκτα και δεν σταματούσε, και οι κάτοικοι της Τριμυθούντας φοβήθηκαν να μην πνιγούν από την ατελείωτη βροχή του Θεού. Τότε ξαναπαρακάλεσαν τον Άγιο επίσκοπο τους να δεηθεί στον Θεό να σταματήσει την βροχή γιατί θα πνίγονταν όλοι. Ξανά ο Άγιος με την προσευχή του, που ήταν ευπρόσδεκτη από τον ουράνιο Θεό, εισακούστηκε και η βροχή σταμάτησε. Τα χωράφια των χωρικών καρποφόρησαν, οι άνθρωποι ξεδίψασαν και τα δέντρα άνθισαν χαρίζοντας χαρά σε όλους.

Όταν ξέσπασε ο διωγμός του Μαξιμιανού εναντίον των χριστιανών, πολλοί φυλακίστηκαν και βασανίστηκαν. Μαζί μ' αυτούς ήταν και ο Επίσκοπος Τριμιθούντος. Τον έστειλαν στα κάτεργα της Κιλικίας και εκεί δούλευε στα καταναγκαστικά έργα, μαζί με άλλους χριστιανούς. Έμεινε εκεί οκτώ ολόκληρα χρόνια, μέχρι που αυτοκράτορας έγινε ο Μέγας Κωνσταντίνος και με διατάγματα του για ανεξιθρησκεία, επέστρεψε στην πατρίδα του ο Άγιος. Οι κάτοικοι τον υποδέχτηκαν με χαρά και αγαλλίαση, με ύμνους και ψαλμούς.
Στα χρόνια της αυτοκρατορίας του Μεγάλου Κωνσταντίνου, ξέσπασε η φοβερή αίρεση του Αρείου, που κήρυττε ότι ο Χριστός δεν είναι Θεός, αλλά κτίσμα και πλάσμα του Θεού. Για να καταπολεμήσουν αυτήν την αίρεση, 318 Θεοφόροι Πατέρες, συγκεντρώθηκαν στη Νίκαια της Βιθυνίας το 325 μ.Χ., με σκοπό να αντιμετωπίσουν την αίρεση του Αρείου. Σ' αυτή την Πρώτη Οικουμενική Σύνοδο, έλαβε μέρος και ο Άγιος Σπυρίδωνας, ο οποίος συνέβαλε τα μέγιστα και με θαυματουργικό τρόπο, αντιμετώπισε προσωπικά τον Άρειο.
Ο Άρειος μέσα στη Σύνοδο, φώναζε τις απόψεις του, υπερασπιζοντας τις απόψεις του χρησιμοποιώντας την μεγάλη φιλοσοφική μόρφωση και την ρητορική ικανότητα του. Συμπαραστάτες της πλάνης του, ήσαν και άλλοι μεγάλοι ρήτορες που με τις ομιλίες τους χτυπούσαν απειλητικά την Εκκλησία του Ιησού Χριστού. Οι Πατέρες αντέκρουαν όλες τις ρητορείες τους και πολλές φορές γελοιοποιούσαν αυτήν τη σατανική πλάνη του Αρείου. Ένας από τους ρήτορες υποστηρικτής του Αρείου όμως, ήταν πολύ δυνατός και πολύ ικανός ρήτορας και με τα λόγια του και την εμπειρία του αποστόμωνε πολλούς. Τότε ο Άγιος Σπυρίδωνας, βλέποντας τον ρήτορα να μιλάει και να ψεύδεται υποστηρίζοντας την βλάσφημη αίρεση που υποστίριζε ότι ο Ιησούς Χριστός ήταν κτίσμα του Θεού και όχι ο ίδιος ο Θεός, σηκώθηκε και είπε απλά και ξεκάθαρα μπροστά από όλη την Σύνοδο:
Ο Θεός αν και είναι τρία Πρόσωπα και τρεις υποστάσεις (ο Πατήρ, ο Υιός και το Άγιον Πνεύμα) εντούτοις είναι Ένας- Και παίρνοντας στα χέρια του ένα κεραμίδι και αφού προσευχήθηκε, είπε- " Εις το όνομα του Πατρός", και αμέσως από το κεραμίδι ανέβηκε φωτιά προς τα πάνω, " Και του Υιού" και από το ξερό κεραμίδι έτρεξε νερό προς τα κάτω, " Και του Αγίου Πνεύματος", και στα χέρια του έμεινε χώμα. Ο Άγιος με αυτό το θαύμα ανέτρεψε όλες τις ρητορείες και τα επιχειρήματα των αιρετικών. Τους εξήγησε ότι τα τρία υλικά, η φωτιά, το νερό και το χώμα που αποτελούσαν το κεραμίδι βρίσκονταν μαζί σε ένα σώμα. Το ίδιο συμβαίνει και με την Αγία Τριάδα. Ο Πατήρ, ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα, αποτελείτε από τρεις υποστάσεις αλλά είναι μία ουσία, αδιαίρετη. Μετά από αυτό το υπερφυές θαύμα που εξέπληξε τους πάντες, πολλοί αλλόθρησκοι πίστεψαν στον αληθινό Θεό.

Όταν ο Άγιος επέστρεψε στην Κύπρο, μετά την Ά Οικουμενική Σύνοδο, με πολλή θλίψη έμαθε πώς η κόρη του Ειρήνη είχε προ πολλού κοιμηθεί. Ο πιστός Επίσκοπος δέχθηκε και αυτή την δοκιμασία με παραδειγματική πραότητα. Μερικές μέρες αργότερα, μια γυναίκα ήρθε σ' αυτόν και με κλάματα του ζήτησε ένα κόσμημα που είχε δώσει στην κόρη του να το φυλάξει, γιατί αυτή ταξίδευε και φοβόταν μήπως της το κλέψουν. Ο Άγιος σηκώθηκε και με προσοχή ερεύνησε όλο το σπίτι, για να βρει το ξένο πράγμα. Δυστυχώς όμως, πουθενά δεν το βρήκε. Τότε χωρίς καμιά αναβολή, τράβηξε για τον τάφο της κόρης του. Σαν έφτασε εκεί, ανάπεμψε μια θερμή προσευχή κι ύστερα, αφού έσκυψε πάνω από τον τάφο, κάλεσε τη νεκρή κόρη του να του πει πού είχε βάλει το κόσμημα που της έδωσαν να φυλάξει. Την ίδια στιγμή μια φωνή από τα βάθη του τάφου ακούστηκε να του λέει:
- Πατέρα μου, αυτό θα το βρεις πίσω από την εικόνα της Παναγίας που έχουμε στο σπίτι.
Τότε ο Άγιος της είπε: Κοιμήσου κόρη μου ήσυχα. Κοιμήσου μέχρι την ημέρα εκείνη που ο Κύριος μας, θα σε αναστήσει στην κοινή ανάσταση όλων μας. Όσοι είδαν αυτό το θαύμα τρόμαξαν και έφριξαν. Συλλογίζονταν τη δύναμη με την οποία ο Πανάγαθος Θεός χαρίτωσε τον απλοΐκό Επίσκοπο τους.

Ήλθε όμως ο καιρός που η ευλογημένη αυτή ζωή της πραότητας και ταπεινοφροσύνης, της αγάπης και καλοσύνης να εγκαταλείψει τον μάταιο τούτο κόσμο και να μεταβεί στο ουράνιο σκήνωμα του Θεού, για να συνεχίσει εκεί τις διακονίες του. Αυτό έγινε το 348 μ.Χ. με τον θάνατο του Αγίου στην γενέτειρα του Τριμυθούντα. Έφυγε ο καλός ποιμένα, όμως η αγάπη και το ενδιαφέρον του για τα λογικά του πρόβατα του Χριστού, που ζητάνε τις μεσιτείες και τις πρεσβείες του προς τον Κύριο, δεν σταμάτησαν.

Το 1984 το Άγιο σκήνωμα του Αγίου Σπυρίδωνα μεταφέρθηκε στην Κέρκυρα. Χιλιάδες πιστοί κάθε χρόνο επισκέπτονται τον ναό του Αγίου για να προσκυνήσουν το Άγιο λείψανο του, που παραμένει άφθαρτο και ακέραιο!

Πηγή: http://www.gerontas.com/content/view/1102/166/

Δευτέρα 29 Νοεμβρίου 2010

Ο Άπ. Ανδρέας ο Πρωτόκλητος (Εορτάζει στις 30 Νοεμβρίου)



Ο Άγιος Ανδρέας γεννήθηκε στην πόλη Βησθαϊδά της Παλαιστίνης. Ήταν αδελφός του Αποστόλου Πέτρου και γιος ενός φτωχού ψαρά που ονομαζόταν Ιωνάς. Και οι δύο γιοι του Ιωνά, ασκούσαν το επάγγελμα του ψαρά, βοηθώντας τον πατέρα τους.

Κάποια στιγμή ο Άγιος Ανδρέας, έφυγε από το πατρικό σπίτι και έγινε μαθητής του Αγίου Ιωάννη του Πρόδρομου. Μετά την σύλληψη του Αγίου Ιωάννη, ο Άγιος Ανδρέας επέστρεψε στην λίμνη Γεννησαρέτ και συνέχισε να ασκεί το επάγγελμα του, μέχρι την στιγμή που συνάντησε τον Ιησού. Ο Άγιος Ανδρέας ήταν ο πρώτος που κάλεσε ο Χριστός για μαθητή του και γι’ αυτό ονομάζεται Πρωτόκλητος.

Μετά την ημέρα της Πεντηκοστής και αφού έλαβε, όπως και οι υπόλοιποι μαθητές, την επιφοίτηση του Αγίου Πνεύματος, ξεκίνησε να ταξιδεύει, να διδάσκει τον Λόγο του Κυρίου, να βαπτίζει Χριστιανούς, να χειροτονεί ιερείς και να ιδρύει εκκλησίες. Στα ταξίδια του αυτά, περιόδευσε στην Μικρά Ασία, στην Κωνσταντινούπολη, στην Θράκη, στην Μακεδονία, στην Θεσσαλία και έφτασε μέχρι την Πελοπόννησο στην Παλαιά Πάτρα.

Στην αρχή των περιοδειών του, ο Άγιος Ανδρέας, βρέθηκε στην πόλη Αμινσό. Οι κάτοικοι της πόλης, κυρίως Εβραίοι και Έλληνες, ήταν φυσικά ειδωλολάτρες (μην ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε λίγο καιρό μετά την Ανάσταση του Χριστού). Ο Άγιος Ανδρέας φιλοξενήθηκε στο σπίτι ενός Εβραίου και την επόμενη ημέρα επισκέφθηκε την Εβραϊκή Συναγωγή της Αμινσού. Εκεί δίδαξε τον Λόγο του Κυρίου και πολλοί από τους παρευρισκομένους πίστεψαν στον Ιησού και βαπτίσθηκαν Χριστιανοί. Στην πόλη αυτή, ο Άγιος Ανδρέας, ξεκίνησε να κάνει θαύματα, θεραπεύοντας αρρώστους από διάφορες ασθένειες.

Μετά την Αμινσό, σειρά είχε η Τραπεζούντα και κατόπιν η Βιθυνία, όπου ο Άγιος βάπτισε πολλούς Χριστιανούς, ίδρυσε εκκλησίες και χειροτόνησε ιερείς. Συνεχίζοντας, ο Άγιος Ανδρέας, το ιεραποστολικό του έργο, έφτασε στην πόλη Σινώπη. Φτάνοντας εκεί, πληροφορήθηκε ότι στην ίδια πόλη βρισκόταν ο απόστολος Ματθίας, ο οποίος όμως είχε φυλακιστεί από τους ειδωλολάτρες κατοίκους της Σινώπης. Ο Άγιος, μετέβη στην φυλακή και μετά από προσευχή, με θαυμαστό τρόπο, έσπασαν τα δεσμά του αποστόλου Ματθία και άνοιξε η πόρτα του κελιού στο οποίο κρατείτο. Όμως το θαύμα αυτό αντί να πείσει τους ειδωλολάτρες να αλλάξουν πίστη, έφερε το μίσος στην καρδιά τους. Μαινόμενοι οι κάτοικοι της Σινώπης, βασάνισαν τον Άγιο έως ότου νόμισαν ότι είχε ξεψυχήσει. Τότε μόνο σταμάτησαν τα βασανιστήρια και πέταξαν το σώμα του σε ένα σωρό κοπριάς, έξω από την πόλη. Κατά την διάρκεια, μάλιστα, των βασανιστηρίων, έκοψαν ένα δάκτυλο από το χέρι του Αγίου Ανδρέα. Όμως, η Θεία Χάρη του Χριστού, θεράπευσε τον Άγιο από τις πληγές του και στο σημείο του κομμένου δακτύλου, βγήκε νέο. Την επόμενη ημέρα, βλέποντας οι ειδωλολάτρες κάτοικοι της Σινώπης, την θαυματουργή ίαση του Αγίου Ανδρέα, ζήτησαν συγχώρεση και βαπτίσθηκαν Χριστιανοί. Ο Άγιος έκανε πολλά θαύματα στην πόλη αυτή, μεταξύ των οποίων και η ανάσταση ενός παιδιού.

Ο Άγιος Ανδρέας συνέχισε τις περιοδείες και την διδασκαλία του Θείου Λόγου, ώσπου κάποια στιγμή έφτασε στην πόλη της Αχαΐας την Παλαιά Πάτρα. Άρχοντας της πόλης, εκείνο τον καιρό, ήταν ο Αιγεάτης και γυναίκα του ήταν η Μαξιμίλλα. Ο Άγιος, φθάνοντας στην πόλη, άρχισε να διδάσκει την Χριστιανική πίστη και να κάνει θαύματα θεραπεύοντας διάφορους αρρώστους. Μεταξύ των αρρώστων που θεραπεύτηκαν ήταν και η Μαξιμίλλα. Ο Αιγεάτης, θέλοντας να δείξει την ευγνωμοσύνη του, πρόσφερε στον Άγιο χρυσάφι το οποίο όμως ο Άγιος δεν έκανε δεκτό, λέγοντας ότι δεν θεράπευσε την Μαξιμίλλα για την αμοιβή, αλλά για την χάρη του Ιησού Χριστού. Μετά από αυτό το περιστατικό, ο Άγιος συνέχισε τα θαύματα και την διδασκαλία του Θείου Λόγου στην Παλαιά Πάτρα.

Κάποια στιγμή ο Αιγεάτης έφυγε για την Ρώμη και στην θέση του άφησε τον αδερφό του Στρατοκλή. Κατά την διάρκεια της απουσίας του Αιγεάτη, ο Άγιος θεράπευσε ένα δούλο του Στρατοκλή, ενώ τόσο η Μαξιμίλλα όσο και ο Στρατοκλής έγιναν Χριστιανοί. Όταν ο Αιγεάτης επέστρεψε στην πόλη, θέλησε η γυναίκα του να ξαναγίνει ειδωλολάτρισσα, πράγμα που η Μαξιμίλλα αρνιόταν πεισματικά. Τότε ο Αιγεάτης, έδωσε εντολή να συλλάβουν τον Άγιο Ανδρέα και να τον κλείσουν στην φυλακή. Εκεί επισκέφθηκαν τον Άγιο η Μαξιμίλλα και ο Στρατοκλής, δέχθηκαν την ευλογία του και ο Στρατοκλής χειροτονήθηκε Επίσκοπος Παλαιών Πατρών.

Το μένος του Αιγεάτη βρήκε διέξοδο στην εντολή σταύρωσης του Αγίου. Κατά την διάρκεια της σταύρωσης του, ο λαός, που τον αγαπούσε πολύ, διαμαρτυρήθηκε και ο Αιγεάτης, φοβούμενος την οργή των κατοίκων της πόλης, έτρεξε να κατεβάσει τον Άγιο από το σταυρό. Ο Άγιος Ανδρέας, δεν του επέτρεψε να το κάνει αυτό και του είπε: «Καλύτερα είναι να σώσεις τον εαυτό σου από τα δεσμά της απιστίας, παρά εμένα από τον σταυρό». Ο Αιγεάτης μετανιώνοντας για το άδικο που είχε πράξει, έδωσε τέλος στην ζωή του πέφτοντας από ένα γκρεμό που ονομαζόταν Υψηλά Αλώνια.

Το σώμα του Αγίου, ενταφίασαν ο Στρατοκλής και η Μαξιμίλλα στο σημείο, όπου χτίστηκε, μετά από λίγο καιρό, η Επισκοπή Παλαιών Πατρών με έξοδα του Στρατοκλή. Ο δε Στρατοκλής παρέμεινε επίσκοπος έως το τέλος της ζωής του. Ο γιος του Μεγάλου Κωνσταντίνου, μετέφερε το λείψανο του Αγίου Ανδρέα στην Κωνσταντινούπολη. Για να εξευμενίσει τους κατοίκους της Πάτρας, που αντιδρούσαν σε αυτήν την μεταφορά, ανέλαβε να διεκπεραιώσει το έργο μεταφοράς νερού στην πόλη από το όρος Βωϊδά. Έτσι η Παλαιά Πάτρα απέκτησε πόσιμο νερό χάρη στον Άγιο Ανδρέα, που είναι πλέον Πολιούχος της Αχαϊκής πρωτεύουσας.

Στον ναό του Αγίου Ανδρέα, που βρίσκεται στην σημερινή Πάτρα, μπορείτε να προσκυνήσετε τον σταυρό, σχήματος Χ, στον οποίο άφησε ο Άγιος την τελευταία του πνοή. Την μνήμη του Αγίου Ανδρέα, εορτάζουμε στις 30 Νοεμβρίου.

Απολυτίκιο του Αγίου Ανδρέα:
Ως των Αποστόλων πρωτόκλητος, και του κορυφαίου αυτάδελφος, τον Δεσπότην των όλων Ανδρέα ικέτευε, ειρήνην τη οικουμένη δωρήσασθαι, και ταις ψυχαίς ημών το μέγα έλεος.

Πηγή: http://www.matia.gr/7/72/7203/7203_3_1.html

Κυριακή 28 Νοεμβρίου 2010

Ο Άγιος Φιλούμενος (Εορτάζει στις 29 Νοεμβρίου)


Ο Άγιος Φιλούμενος κατά κόσμος Σοφοκλής γεννήθηκε στην Λευκωσία, στις 15 Οκτωβρίου 1913. Γονείς του ήταν οι Ευσεβείς Γεώργιος και Μαγδαληνή. Ήταν δίδυμος αδελφός με τον π. Ελπίδιο κατά κόσμον Αλέξανδρος και από μικροί ξεχώριχαν για την αγάπη που είχαν προς τον Θεό και γι’ αυτό από πολύ νωρίς άναψε μέσα τους η επιθυμία για τη μοναχική ζωή. Το 1927, σε ηλικία μόλις 14 τώ αναχώρησαν και οι δυο για την Ιερά Μονή Σταυροβουνίου, αφού πήραν την ευχή του πνευματικού τους, αλλά και των ευλαβών γονέων τους. Εκεί έμειναν 6 περίπου χρόνια, όταν ο Έξαρχος του Παναγίου Τάφου τους πήρε για να φοιτήσουν στο Γυμνάσιο του Πατριαρχείου στα Ιεροσόλυμα, όπου βρέθηκαν το 1934, μαθητές στην Σχολή της Αγίας Σιών.
Το 1937 εκάρησαν μοναχοί παίρνοντας ο Σοφοκλής το όνομα Φιλούμενος και ο Αλέξανδρος το όνομα Ελπίδιος. Στις 5 Σεπτεμβρίου του ιδίου χρόνου χειροτονήθηκαν διάκονοι και το 1939 αποφοίησαν από το Γυμνάσιο του Πατριαρχείου. Ο π. Ελπίδιος έφυγε από την Αγία Γη, υπηρετώντας σε άλλους τόπους. Ο Άγιος Φιλούμενος παρέμεινε στα Ιεροσόλυμα για 45 συνεχή χρόνια, μέχρι το μαρτύριό του. Το 1943 χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και αφού πέρασε από διάφορες διακονίες μέσα στο Πατριαρχείο και διορίσθηκε σε διάφορες θέσεις υπηρετώντας πάντοτε με ευθύνη και φόβο Θεού και με πολύ αγάπη προς τους αγιοταφίτες πατέρες, στις 8 Μαΐου του 1979 μετατέθηκε στο Φρέαρ του Ιακώβ όπου υπηρέτησε μέχρι το μαρτυρικό του θάνατο, στις 29 Νοεμβρίου του ιδίου έτους. Εκεί όμως, αντιμετώπιζε πολλά προβλήματα από φανατικούς Εβραίους που συνέχεια τον απειλούσαν ότι αν δεν εγκαταλείψει το Φρέαρ και πάρει τις εικόνες και τον Εσταυρωμένο να φύγει, θα τον σκοτώσουν. Εκείνος όμως απαντούσε ότι δεν θα εγκαταλείψει ποτέ το προσκύνημα, αλλά ότι ήταν έτοιμος ακόμα και να μαρτυρήσει, ως πιστός φύλακας αυτού.
Το απόγευμα της 29ης Νοεμβρίου του 1979, ημέρα της μνήμης του Αγ. Μάρτυρος Φιλουμένου, φανατικοί Εβραίοι μπήκαν στο χώρο του Φρέατος του Ιακώβ κι ενώ ο Άγιος τελούσε τον Εσπερινό, του επιτέθηκαν με τσεκούρι, τον κακοποίησαν και τέλος τον σκότωσαν. Το μαρτύριό του ήταν φρικτό, γιατί οι δήμιοί του τον χτύπησαν αλύπητα στο πρόσωπο και του έκοψαν τα δάχτυλα του δεξιού του χεριού. Στη συνέχεια βεβήλωσαν την Εκκλησία και το Σταυρό κι έριξαν μια χειροβομβίδα καταστρέφοντας τον χώρο. Είναι συγκλονιστική η μαρτυρία του π. Σωφρονίου που παρέλαβε το τίμιο λείψανο του μάρτυρα για να το ντύσει και να το ετοιμάσει για την ταφή, ότι παρέμεινε 5 μέρες μετά το μαρτύριό του ζεστό και εύκαμπτο και «βοήθησε» το Γέροντα Σωφρόνιο για να τον ντύσει. Συγκλονιστική είναι επίσης η μαρτυρία του κατά σάρκα αδελφού του π. Ελπιδίου, που αν και μίλια μακρυά, άκουσε τη φωνή του π. Φιλουμένου να του λέγει: «Αδελφέ μου με σκοτώνουν προς δόξαν Θεού. Σε παρακαλώ μην αγανακτήσεις».
Η Εκκλησία τον τιμά ως άγιο στις 29 Νοεμβρίου και το ευωδιάζον και θαυματουργό σκήνωμά του βρίσκεται εντός του νέου τρισυπόστατου μεγαλοπρεπούς ιερού ναού που χτίστηκε στο Φρέαρ του Ιακώβ, επ’ ονόματι της Αγίας Φωτεινής της Σαμαρείτιδος, του Αγίου Φιλουμένου και του αγίου Ιουστίνου. Κτίτωρ του νέου αυτού ναού είναι ο Αρχιμανδρίτης π. Ιουστίνος, στον οποίο ο Άγιος Φιλούμενος εμφανίζεται συχνά και τον προστατεύει από τις επιθέσεις των φανατικών Εβραίων που συνεχίζονται εναντίον του π. Ιουστίνου και του Ιερού Προσκυνήματος. Χιλιάδες ορθόδοξοι καταφθάνουν κατ’ έτος για να προσκυνήσουν το ιερό λείψανό του στο Φρέαρ του Ιακώβ, στη Σαμάρεια.
Τεμάχιον ιερού λειψάνου του, πετραχήλι του, μαζί με την παρούσα εικόνα ευρίσκονται και εις την Ελλάδα, εις την Ιερά Μονή Αγίων Αυγουστίνου Ιππώνος και Σεραφείμ του Σαρώφ Τρικόρφου Φωκίδος.

Πηγή: vatopaidi.wordpress.com

Παρασκευή 26 Νοεμβρίου 2010

Άγιος Στυλιανός (Εορτάζει 26 Νοεμβρίου)



Ο Άγιος Στυλιανός γεννήθηκε στην Παφλαγονία και γράφουν οι συναξαριστές ότι είχε αγιάσει ενώ ήδη ήταν στην κοιλιά της μητέρας του. Γεννήθηκε όταν βασίλευε ο Θεοδόσιος ο Μεγάλος και οι γονείς του ήταν πιστοί χριστιανοί και πλούσιοι.

Ο Άγιος Στυλιανός θεώρησε ότι ήταν εγκληματικό αυτός να είναι πλούσιος κι άλλοι να μην έχουν να φάνε και μοίρασε τον πλούτο που είχε στους φτωχούς όταν πέθαναν οι γονείς του. Αποσπάστηκε από τα γήινα και τα μάταια και έγινε μοναχός. Με την επίπονη άσκηση και την σκληραγώγηση του εαυτού του, σύντομα ο Άγιος Στυλιανός ξεπέρασε τους υπόλοιπους μοναχούς. Αργότερα ασκήτευσε στην έρημο σε ένα σπήλαιο, όπου προσευχόταν, μελετούσε τις γραφές και του έφερνε τροφή ένας Άγγελος.

Η φήμη του Αγίου Στυλιανού είχε απλωθεί και πολλοί πιστοί έρχονταν στο σπήλαιο της ερήμου να τον βρουν και να αποκομίσουν ψυχικά και σωματικά οφέλη. Κι αφού έζησε σαν επίγειος άγγελος ο Άγιος Στυλιανός κοιμήθηκε, μα συνεχίσει να θαυματουργεί. Το λείψανό του είχε κατετεθεί μπροστά στο σπήλαιο όπου είχε ασκητεύσει ο Άγιος Στυλιανός και οι πιστοί προσεύχονταν να μεσιτέψει στον Θεό για αυτούς.

Εκείνη την εποχή υπήρχε μια θανατηφόρος ασθένεια που έφερνε τον θάνατο σε όλα τα νήπια. Οι πιστοί γονείς επικαλούνταν με πίστη το όνομα του Αγίου Στυλιανού, ζωγράφιζαν την εικόνα του, και κατάφερναν να γεννούν υγιή παιδιά ή να θεραπεύονται, με τη χάρη του Θεού, τα παιδιά που είχαν ήδη αρρωστήσει.

Ακόμη και στις μέρες μας ο Άγιος Στυλιανός θεωρείται προστάτης των παιδιών και μεσιτεύει αποτελεσματικά στο Θεό ώστε να θεραπευτούν παιδιά από ασθένειες καθώς και η στειρότητα των γυναικών.

Τον βίο του Αγίου Στυλιανού έγραψε πρώτος ο Στυλιανός Ρίκης στις αρχές του 17ου αιώνα. Η Εκκλησία μας τιμάει την μνήμη του Αγίου Στυλιανού του Παφλαγόνος στις 26 Νοεμβρίου.

Το απολυτίκιο του Αγίου Στυλιανού:
Στήλη έμψυχος, της εγκρατείας, στύλος άσειστος, της Εκκλησίας, Στυλιανέ ανεδείχθης μακάριε• ανατεθείς γαρ Θεώ εκ νεότητας, κατοικητήριον ώφθης του Πνεύματος. Πάτερ Όσιε, Χριστόν τον Θεόν ικέτευε, δωρήσασθαι ημίν το μέγα έλεος.

Πηγή: http://www.matia.gr/7/72/7203/7203_1_15.html

Κυριακή 21 Νοεμβρίου 2010

Εισόδια της Υπεραγίας Θεοτόκου (Εορτάζει 21 Νοεμβρίου)



«…Εάν το δένδρο αναγνωρίζεται από τον καρπό, και το καλό δένδρο παράγει επίσης καλό καρπό, η μητέρα της αυτοαγαθότητος, η γεννήτρια της αιώνιας καλλονής, πως δεν θα υπερείχε ασύγκριτα κατά την καλοκαγαθία από κάθε αγαθό εγκόσμιο και υπερκόσμιο;

Διότι η δύναμη που καλλιέργησε τα πάντα, ο προαιώνιος και υπερούσιος Λόγος, από ανέκφραστη φιλανθρωπία και ευσπλαχνία γιά χάρη μας θέλησε να περιβληθεί τη δική μας εικόνα, για να ανακαλέσει τη φύση πού σύρθηκε στον άδη και να την ανακαινίσει, γιατί είχε παλαιωθεί και να την αναβιβάσει προς το υπερουράνιο ύψος της βασιλείας και θεότητός του.

Και βρίσκει αυτήν την αειπάρθενη η οποία υμνείται από μας σήμερα που γιορτάζουμε την παράδοξη είσοδό της στα άγια των αγίων και την εκλέγει ανάμεσα από όλους ανά τους αιώνες εκλεκτούς και θαυμαστούς και περιβόητους για την ευσέβεια και σύνεση και σε λόγια και σε έργα.

Ήταν αδύνατο η υψίστη και υπεράνω του νου καθαρότης, ο σαρκωθείς Λόγος, να ενωθεί με μολυσμένη φύση, γιατί ένα μόνο πράγμα είναι αδύνατο στο θεό, το να έλθει σε ένωση με ακάθαρτο, πριν αυτό καθαρισθεί. Γι' αυτό και χρειαζόταν κατ' ανάγκη μια τελείως αμόλυντη και καθαρότατη παρθένο για κυοφορία και γέννηση εκείνου που είναι και εραστής της και δοτήρας της καθαρότητας, η οποία και προορίσθηκε και φανερώθηκε και τό σχετικό με αυτήν μυστήριο τελέσθηκε, με πολλά παράδοξα γεγονότα.

Πρώτα η γέννησή της από το ζεύγος που ζητούσε με άσκηση και προσευχή τη λήξη της ατεκνίας τους και έλαβαν την υπόσχεση και συνέλαβαν τη τωρινή Θεομήτωρα. Και επειδή οι πολυάρετοι γονείς της πέτυχαν το ζητούμενο, έσπευσαν να εκπληρώσουν την προς το Θεό υπόσχεσή τους και μετά τον απογαλακτισμό την οδηγούν στο ιερό του Θεού και στον ιεράρχη που ευρίσκετο εκεί, αλλά και αυτή μόνη της με ελεύθερη γνώμη προσήλθε στο Θεό και διέμενε στα άγια των αγίων. Τρεφόταν δε από πάνω με άγγελο με απόρρητη τροφή που δυνάμωνε καλύτερα τη φύση της και τελειοποιούσε τον εαυτό της κατά το σώμα, ώστε το κατάλληλο καιρό να ανοιχθούν οι ουράνιες μονές και να δοθούν για αιώνια κατοίκηση σε όσους πιστεύουν στη παράδοξη γέννα της.

Έχοντας πλέον από τη μητρική ακόμη κοιλιά τέτοια θεία χαρίσματα και φυσικά δώρα, δεν δέχθηκε ούτε καμιά άλλη επίκτητη φύση (διότι έτσι νομίζω ότι πρέπει να ονομάζουμε τα από τους δασκάλους αποκτήματα) να εισφέρει μέσα της φοιτώντας σε δασκάλους. Αντίθετα, αφού παρέδωσε στο Θεό τον ηγεμονικό νου ως υπήκοο σε όλα, εγκατέλειψε δε τελείως τα διδάγματα των ανθρώπων και έτσι δέχθηκε άφθονη την από τα άνω σοφία, στο σημείο της ηλικίας που οι γονείς τοποθετούν τα παιδιά χωρίς τη θέλησή τους ως νήπια κάτω από τη καθοδήγηση νηπιαγωγού και τα παραδίδουν σε γραμματοδιδασκάλους, αυτή παρακάθεται μαζί με το Θεό σε άγια άδυτα σαν θεσπέσια ανάκτορα, ως βασιλικός έμψυχος θρόνος ανώτερος από κάθε έδρα, στολισμένος ολόκληρος με αρετές που πρέπουν σε τέτοιο βασιλέα που κάθεται σε αυτόν.

Μόλις τριών ετών που μόλις είχε αποκοπεί από το θήλασμα και τη δίαιτα της αγκαλιάς δείκνυε το πρέπον σε όσους γνωρίζουν να κρίνουν αλάθευτα. Όταν έφθασε κοντά στα πρόθυρα του ιερού, ενώ νεάνιδες ευγενείς ντυμένες επάξια προς το γένος τους την περιστοίχιζαν κρατώντας λαμπάδες και έτσι με επισημότατη πομπή την προέπεμπαν με ευταξία προς το εσωτερικό, σε αυτό το σημείο φάνηκε ότι αισθανόταν καλύτερα από όλους όσα συμβαίνουν και πρόκειται να της συμβούν. Σεμνή τότε και χαρούμενη και θαυμαστή με το κατάλληλο παράστημα και ήθος και φρόνημα προχωρούσε και έρχεται σε συνάντηση με τον αρχιερέα.

Και αμέσως εγκατέλειψε όλους γονείς, τροφούς, συνομήλικες και αποχωρίσθηκε από τους συναγμένους, μόνη εντελώς, χαρούμενη προχωρεί στον αρχιερέα ο οποίος την εισήγαγε στα άγια των αγίων και έπεισε όλους τους τότε ζώντας να δέχονται το γεγονός αυτό, με τη σύμπραξη και τη συναπόφαση του Θεού. Διότι επρόκειτο να γίνει σκεύος εκλογής, όχι όπως η κιβωτός γεμάτο σκιές και τύπους, αλλά γεμάτο αλήθεια, για να βαστάσει κυοφορώντας εκείνον τον ίδιο, του οποίου το όνομα είναι θαυμαστό. Τι σπουδαίο θαύμα;


Ας δούμε λοιπόν, πως τίθεται τέλος στους τύπους, πως πάνω σε εκείνη ακριβώς τη σκιαγραφία τελετουργείται η μορφή της αλήθειας. Εισήλθε στα πρόσκαιρα άγια των αγίων η παντοτινή αγία των αγίων. Εισήλθε η αχειροποίητη σκηνή του Λόγου, η λογική και έμψυχη κιβωτός του άρτου της ζωής που αληθινά αποστάλθηκε σε εμάς από τους ουρανούς. Εισήλθε η βίβλος της ζωής, που δεν δέχθηκε τύπους λόγου, αλλά τον ίδιο το Λόγο του Πατρός απορρήτως. Σε αυτήν την αληθινή κιβωτό παρίστανται όχι οι τύποι των αγγέλων, αλλά οι ίδιοι οι άγγελοι και το σπουδαιότερο είναι ότι δεν επεσκίαζαν απλά, αλλά διακονούσαν και υπηρετούσαν στη διατροφή. Διατροφή που δεν είναι δυνατό να πούμε ούτε τι ήταν, τόσο ξεπερνούσε σε θαυμασμό και το πολυθρύλητο εκείνο μάννα.

Ο διακομιστής ήταν καθαρό σύμβολο της αγγελικής πολιτείας της Παρθένου σε αυτό το στάδιο της ηλικίας την υπηρετούσε συνεχώς και δεν την επεσκίαζε, υποσχόμενος σε αυτήν το μελλοντικό μεγαλείο. Αυτήν άλλωστε πρόκειτο να επισκιάσει, όχι άγγελος ούτε αρχάγγελος ούτε τα ίδια τα Χερουβίμ και τα Σεραφείμ, αλλά η ίδια η ενυπόστατη δύναμη του Υψίστου. Τούτο μάλιστα δεν είναι επισκίαση αλλά καθαρά ένωση, όχι μόνο στη γαστέρα αλλά και μόρφωση. Και το μορφωμένο από τα δύο, δηλαδή από τη δύναμη του Υψίστου και στη παναγία και παρθενική εκείνη γαστέρα ήταν ο Λόγος Θεού σαρκωμένος.

Πω πω, σε ποιό βάθος μυστηρίου κατεβάσαμε το λογο! Και έτσι ζούσε λοιπόν σαν στο παράδεισο, βίο απαράσκευο, αφρόντιστο, αμέριμνο, αμέτοχο αγενών παθών, ζώντας μόνο για το Θεό, βλεπόμενη μόνο από το Θεό, τρεφόμενη μόνο από το Θεό και γενικά αφιερωμένη συνεχώς στο Θεό.

Ζούσε την ιερά ησυχία, τη στάση του νου και του κόσμου, τη λησμονιά των κάτω, την μύηση των άνω, την απόθεση των νοημάτων προς το καλύτερο, δια της παιδείας από την ησυχία που θεωρούμε μέσα το Θεό. Αφού λύθηκε από κάθε υλικό δεσμό ανυψώθηκε πάνω και από αυτή τη συμπάθεια προς το σώμα της, σύνηψε το νου της με τη προς τον εαυτό στροφή και προσοχή και με τη αδιάλειπτο θεία προσευχή. Και δι' αυτής ερχόμενη τελείως στον εαυτό της και υπερβαίνοντας το πολύμορφο συρφετό των λογισμών, διέκρινε νέα και απόρρητη οδό στους ουρανούς, που θα την έλεγα νοητή σιγή.

Αφού έτσι μυήθηκε στα ανώτατα μυστήρια με αυτές τις ακρότατες θεωρίες και κατά το τρόπο αυτόν ενώθηκε και αφομοιώθηκε με το Θεό, μόνη αυτή στους αιώνες επετέλεσε αυτή την υπερφυά πρεσβεία για χάρη μας και μόνη της την αποπεράτωσε, πραγματοποιώντας το μέγα και το πάνω από το μέγα κατόρθωμα. Διότι δεν έγινε μόνο καθ' ομοίωση Θεού, αλλά και έκαμε το Θεό καθ' ομοίωση ανθρώπου. Και δεν το έκανε αυτό πείθοντάς τον, αλλά και τον κυοφόρησε ασπόρως και τον γέννησε αφράστως, κατά την χάρη από το Θεό (γι' αυτό και προσαγορεύθηκε από τον αρχάγγελο, κεχαριτωμένη).

Ποιος μπορεί να περιγράψει τα μεγαλεία σου, παρθένε; Έγινες Θεομήτωρ, ένωσες το νου με το Θεό, ένωσες το Θεό με τη σάρκα, έκανες το Θεό υιό ανθρώπου και τον άνθρωπο υιό Θεού, συμφιλίωσες τον κόσμο με τον ποιητή του κόσμου. Μας δίδαξες με έργα ότι το θεωρείν δεν προσγίνεται μόνο με αίσθηση ή και λογισμό στους πραγματικούς ανθρώπους (διότι τότε θα ήσαν λίγο μόνο καλύτεροι από τα άλογα), αλλά πολύ περισσότερο με τη κάθαρση του νου και τη μέθεξη της θείας χάριτος, κατά την οποία εντρυφούμε στα θεοειδή κάλλη όχι με λογισμούς, αλλά με άυλες επαφές. Έκαμες τους ανθρώπους ομοδίαιτους με τους αγγέλους, ή μάλλον αξίωσες και μεγαλύτερων βραβείων, αφού συνέλαβες από το άγιο Πνεύμα θεανδρική μορφή και την γέννησες παράδοξα και κατέστησες την ανθρώπινη φύση απορρήτως συμφυή και, θα λέγαμε, ομόθεη με τη θεία φύση.

Ας φυλάττουμε επομένως τη προς το Θεό και προς αλλήλους ενότητα, που έχει εντυπωθεί σ' εμάς από το Θεό θείως, δια των δεσμών της αγάπης. Ας βλέπουμε πάντοτε προς τον άνω γεννήτορα. Ας υψώσουμε άνω προς αυτόν τη καρδιά μας. Ας παρατηρήσουμε το μέγα τούτο θέαμα, τη φύση μας να συνδιαιωνίζει αύλως με το πυρ της Θεότητος, και, αποβάλλοντας τους δερμάτινους χιτώνες, που έχουμε ενδυθεί από τη παράβαση, ας σταθούμε σε αγία γη, αναδεικνύοντας ο καθένας μας τη δική του γη αγία δια της αρετής και της προς το Θεό σταθερής αφοσιώσεως, να φωτισθούμε και φωτιζόμενοι να συνδιαιωνίσουμε σε δόξα της τρισηλίας Θεότητος που πρέπει κάθε δόξα, κράτος, τιμή και προσκύνηση τώρα και στους ατέλειωτους αιώνες. Γένοιτο...».
(απόσπασμα από τις Πατερικές εκδόσεις
«Γρηγόριος ο Παλαμάς», τόμος 11ος).

Πηγή: http://www.xfe.gr/modules.php?name=News&file=article&sid=380

Δευτέρα 8 Νοεμβρίου 2010

Ο Άγιος Νεκταριος (Εορτάζει στις 9 Νοεμβρίου)


Ο Άγιος Νεκτάριος Πενταπόλεως γεννήθηκε την Τρίτη 1 Οκτωβρίου του 1846 στην Σηλυβρία της Τουρκοκρατούμενης Θράκης, από ευσεβείς και φτωχούς γονείς -τους Δήμο (Δημοσθένη) και Μπαλού (Βασιλική) Κεφαλά. Ο πατέρας του καταγόταν από τα Ιωάννινα, ναυτικός στο επάγγελμα, και η μητέρα του καταγόταν από την Σηλυβρία. Ήταν το πέμπτο παιδί της οικογένειας και είχε πέντε ή έξη αδέρφια: τον Δημήτριο, τον Γρηγόριο, τη Σμαράγδα, τη Σεβαστή, τη Μαριώρα και τον Χαραλάμπη (το όνομα και η ύπαρξη του οποίου εμφανίζονται στην διαθήκη του Αγίου, ενώ κάποιες πηγές τον θέλουν να αντικατέστησε τον Άγιο ως διδάσκαλος στο χωριό Λιθί της Χίου). Κατά την βάπτιση του δε, του δόθηκε το όνομα Αναστάσιος.
Τα πρώτα γράμματα μαζί με χριστιανικές διδαχές τα έλαβε από την μητέρα του. Στη Σηλυβρία τελείωσε το δημοτικό και το σχολαρχείο. Ήταν ένα ευφυέστατο παιδί με πολύ καλή μνήμη, που έδειξε την διδασκαλική και θεολογική του κλίση από πολύ νωρίς. Χαρακτηριστικό είναι το γεγονός ότι σε ηλικία μόλις επτά ετών, έραβε φύλλα χαρτιού μεταξύ τους με σκοπό να φτιάξει βιβλία για να γράψει σε αυτά τα λόγια του Θεού, όπως ο ίδιος είπε στην μητέρα του.

Κατόπιν μετανάστευσε στην Κωνσταντινούπολη, όπου εργάστηκε στην αρχή σε καπνοπωλείο, τόσο για να βοηθήσει οικονομικά την οικογένεια του όσο και για να μπορέσει να συνεχίσει τις σπουδές του. Εκείνο τον καιρό άρχισε να μελετά και να συλλέγει ρητά και αποφθέγματα Αγίων Πατέρων και κλασικών φιλοσόφων, τα οποία αποτέλεσαν το δίτομο βιβλίο «Ιερών και φιλοσοφικών λογίων θησαύρισμα», που εξέδωσε το 1895. Τα συγκέντρωνε όχι μόνο για δική του χρήση αλλά και για να μπορέσει να τα μεταφέρει στους συνανθρώπους του και να τους ωφελήσει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της πλευράς του χαρακτήρα του είναι ότι έγραφε κάποια από αυτά τα γνωμικά στις χάρτινες καπνοσακούλες του καπνοπωλείου, ώστε να τα διαβάσουν και να ωφεληθούν όσοι τις χρησιμοποιούσαν. Η πρακτική αυτή δε, έλυνε και το πρόβλημα της δημοσίευσης τους από εκείνον, ελλείψει χρηματικών πόρων.
Πριν ακόμα συμπληρώσει το 20ο έτος της ηλικίας του, προσελήφθη ως παιδονόμος στο, εν Κωνσταντινούπολη, σχολείο του Μετοχίου του Παναγίου Τάφου (διευθυντής του σχολείου αυτού ήταν ο θείος του -από την πλευρά της μητέρας του- Αλέξανδρος Τριανταφυλλίδης) όπου συνέχισε τις σπουδές του, ενώ ταυτόχρονα εργαζόταν διδάσκοντας τις μικρότερες τάξεις.
Την ίδια περίοδο έλαβε χώρα και το πρώτο θαύμα του Αγίου Νεκταρίου. Ενώ βρισκόταν σε ιστιοφόρο και ταξίδευε για να πάει από την Κωνσταντινούπολη στην ιδιαίτερη πατρίδα του -για να εορτάσει μαζί με την οικογένεια του τα Χριστούγεννα- έπιασε μεγάλη τρικυμία. Με την παραίνεση και τις προσευχές όμως του Αγίου, το πλοίο κατάφερε να φτάσει στον προορισμό του και έτσι γλύτωσαν την ζωή τους οι συνεπιβάτες του και φυσικά ο ίδιος.

Μετά την Κωνσταντινούπολη ήρθε η σειρά της Χίου να φιλοξενήσει τον «Άγιο του 20ου αιώνα». Στην αρχή εργάστηκε ως δημοδιδάσκαλος στο χωριό Λιθί, ενώ παράλληλα κήρυττε σε Ιερούς ναούς της περιοχής.
Μετά την πάροδο επτά ετών, εισήλθε ως δόκιμος μοναχός στην «Νέα Μονή», της Χίου, σε ηλικία 27 ετών. Τρία χρόνια αργότερα έγινε μοναχός (στις 7 Νοεμβρίου 1876) και έλαβε το όνομα Λάζαρος, ενώ άρχισε να εργάζεται ως γραμματέας του μοναστηριού. Λίγους μήνες αργότερα (στις 15 Ιανουαρίου 1877) χειροτονήθηκε ιεροδιάκονος από τον τότε Μητροπολίτη Χίου, Γρηγόριο. Κατά την χειροτονία του, ήταν που έλαβε το όνομα Νεκτάριος.

Το ίδιο έτος (1877) έφυγε από την Νέα Μονή με άδεια και πήγε στην Αθήνα για να συνεχίσει τις σπουδές του. Αξίζει σε αυτό το σημείο να αναφέρουμε ότι τα έξοδα των σπουδών του αυτών, κάλυψαν οι αδερφοί Χωρέμη -ο Ιωάννης και ο Δημοσθένης Χωρέμης. Στο νησί της Χίου επέστρεψε μετά από τρία έτη, έχοντας στις αποσκευές του το πτυχίο του Γυμνασίου.

Στα τέλη Σεπτέμβρη του 1882 μετέβη στην Αλεξάνδρεια όπου παρουσιάστηκε στον Πατριάρχη Σωφρόνιο και του εξέθεσε την επιθυμία του να συνεχίσει τις σπουδές του, δίνοντας του και μια συστατική επιστολή από τον Ηγούμενο της Νέας Μονής, Νικηφόρο. Ο Σωφρόνιος όντως τον βοήθησε (αναλαμβάνοντας το Πατριαρχείο τα ένα μέρος από τα έξοδα των σπουδών, τα υπόλοιπα τα κάλυψαν οι αδερφοί Χωρέμη) θέτοντας του όμως ως όρο μετά το πέρας των σπουδών του, να επιστρέψει στην Αλεξάνδρεια και να εργαστεί για το Πατριαρχείο.

Έτσι ο Άγιος Νεκτάριος, πήρε για άλλη μια φορά τον δρόμο για την Αθήνα όπου γράφτηκε στην Θεολογική Σχολή Αθηνών, από την οποία αποφοίτησε τρία χρόνια αργότερα. Στην Θεολογική Σχολή διδάχθηκε: Δογματική, Ηθική, Παλαιά Διαθήκη, Εβραϊκά, Καινή Διαθήκη, Ποιμαντική, Πατρολογία, Χριστιανική Αρχαιολογία, Κατηχητική, Συμβολική και Ιστορία Δογμάτων. Την περίοδο των σπουδών του υπηρέτησε ως διάκονος στους ναούς: της Αγίας Ειρήνης (Αιόλου), της Παντάνασσας (Μοναστηράκι) και στου Αγίου Νικολάου (Πευκάκια).

Ήταν τέλη του 1885 ή αρχές του 1886 όταν επέστρεψε στην Αλεξάνδρεια έχοντας τελειώσει τις σπουδές του στην Θεολογική Σχολή Αθηνών. Φτάνοντας εκεί ανέλαβε αμέσως καθήκοντα ιεροκήρυκα. Στις 23 Μαρτίου του 1886 χειροτονήθηκε Πρεσβύτερος στον Ναό του Αγίου Σάββα από τον Πατριάρχη Αλεξανδρείας, ενώ τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου ανήλθε στο αξίωμα του Αρχιμανδρίτη. Εργάστηκε ως γραμματέας του Πατριαρχείου και κατόπιν ως Πατριαρχικός Επίτροπος στο Κάιρο.

Τον Ιανουάριο του 1889 ο Πατριάρχης Σωφρόνιος, αναγνωρίζοντας την αξία του Αγίου και βλέποντας την αγάπη με την οποία τον περιέβαλαν οι πιστοί, τον χειροτόνησε Μητροπολίτη Πενταπόλεως. Ο Άγιος ασκούσε τα καθήκοντα του με ζήλο και υποδειγματικό τρόπο. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα, το ποίμνιο του να τον αγαπά όλο και περισσότερο, ενώ -στον αντίποδα- κάποιοι στο Πατριαρχικό περιβάλλον άρχισαν να τον συκοφαντούν -ζήλευαν την αγάπη που του είχαν οι χριστιανοί αλλά και το μεγαλείο του χαρακτήρα του.

Οι συκοφάντες έριξαν τους σπόρους τους, κι εκείνοι βρήκαν γόνιμο έδαφος στον υπερήλικο Πατριάρχη και φύτρωσαν. Αποτέλεσμα; Να αφαιρεθούν από τον Άγιο Νεκτάριο τα αξιώματα του, και να του επιτραπεί μόνο να διαμένει στο δωμάτιο του, χωρίς να μπορεί να κινείται στην περιοχή του Καΐρου και στις γύρω κωμοπόλεις. Οι συκοφάντες όμως δεν έμειναν ικανοποιημένοι. Συνέχισαν το βδελυρό τους έργο και έτσι, στις 11 Ιουλίου του 1890 εξεδόθη από το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας «απολυτήριο», με το οποίο υποχρέωναν τον Άγιο να εγκαταλείψει την Αίγυπτο, παρόλο που εκείνος είχε συμμορφωθεί απόλυτα και χωρίς διαμαρτυρίες στις εντολές του Σωφρόνιου. Αξίζει να σημειωθεί ότι το «απολυτήριο» δεν ήταν σύμφωνο με τους κανόνες της Εκκλησίας -δεν είχε γίνει εκκλησιαστική δίκη- αλλά και δεν του καταβλήθηκαν οι μισθοί που του χρωστούσε το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας από την μέρα που χειροτονήθηκε Μητροπολίτης Πενταπόλεως έως και την ημέρα που τον ανάγκασαν να αποχωρήσει από την Αίγυπτο.

Έτσι ο Άγιος Νεκτάριος πήρε για τρίτη φορά τον δρόμο για την Αθήνα. Οι συκοφάντες είχαν πετύχει το στόχο τους.

Από την στιγμή που έφτασε στην ελληνική πρωτεύουσα, άρχισε να αναζητά κάποια θέση που θα του επέτρεπε να προσφέρει ξανά τις υπηρεσίες του στους ανθρώπους. Μετά από ένα χρόνο -δύσκολο λόγω της άσχημης οικονομικής του κατάστασης- διορίστηκε από την Εκκλησία της Ελλάδος ιεροκήρυκας Ευβοίας, στις 15 Φεβρουαρίου του 1891. Κοντά στους εκεί χριστιανούς έμεινε δυόμιση χρόνια, έως τον Αύγουστο του 1893, όπου μετατέθηκε στο νομό Φθιώτιδος και Φωκίδος. Στην νέα του θέση παρέμεινε μόλις μισό χρόνο.

Το ήθος του, ο εξαίσιος χαρακτήρας του, η ευσέβεια του, αλλά και οι πράξεις του, έκαναν το ποίμνιο του να τον αγαπά σαν πατέρα και την φήμη του να εξαπλώνεται συνεχώς. Όταν αυτή η φήμη έφτασε στα αρμόδια "αυτιά", στην Αθήνα, αποφασίστηκε ο Άγιος Νεκτάριος να διοριστεί διευθυντής της Ριζαρείου σχολής, πράγμα που έγινε τον Μάρτιο του 1894.

Στην διεύθυνση της Ριζαρείου παρέμεινε για 14 ολόκληρα χρόνια. Στο διάστημα αυτών των ετών έδωσε νέα πνοή στο ίδρυμα και βοήθησε στην εκπαίδευση και την ανάδειξη πλήθους κληρικών και επιστημόνων. Παράλληλα συνέχισε -με μεγαλύτερη μάλιστα ένταση- το συγγραφικό του έργο. Μια ασχολία που τον συνόδευε από τα νεανικά του χρόνια και που χάρισε σε εμάς πνευματικούς θησαυρούς γεννημένους στο μυαλό και την ψυχή του Αγίου Νεκταρίου.

Τις περισσότερες ώρες της ημέρας εργαζόταν για τις ανάγκες της σχολής και τον ελάχιστο ελεύθερο χρόνο του τον μοίραζε στην προσευχή, στην μελέτη, στην συγγραφή και στην αγαπημένη του ασχολία: την φροντίδα λουλουδιών και δέντρων.

Κατά την διάρκεια των θερινών διακοπών της σχολής, το καλοκαίρι του 1898, ο Άγιος Νεκτάριος επισκέφθηκε το Άγιο Όρος, όπου και περιόδευσε στις εκεί μονές για σχεδόν δύο μήνες. Στο διάστημα αυτό μελέτησε εκτενώς τα χειρόγραφα στις βιβλιοθήκες των μονών, προς αναζήτηση υλικού για τις επιστημονικές εργασίες του.

Παράλληλα με τα καθήκοντα του διευθυντού της Ριζαρείου, αναλαμβάνει και φιλανθρωπική δράση συνδράμοντας όσους είχαν ανάγκη σε πνευματικό και υλικό επίπεδο. Η έντονη σωματική και πνευματική δράση εκείνων των ετών, έδρασε αρνητικά την υγεία του Αγίου, ο οποίος αρρώσταινε όλο και πιο συχνά. Τότε ήταν που στο μυαλό του γεννήθηκε η ιδέα της επιστροφής στον μοναστικό βίο και ζήτησε από την Νέα Μονή Χίου το απολυτήριο του, ώστε να μπορέσει να μονάσει όπου ήθελε. Το εν λόγω απολυτήριο εστάλη από την Νέα Μονή στον Άγιο Νεκτάριο στις 24 Νοεμβρίου του 1900.

Όταν κάποια στιγμή ο Άγιος γνωρίστηκε με την Χρυσάνθη Στρογγυλού (μετέπειτα Ηγουμένη Ξένη), μια τυφλή και ευσεβή γυναίκα, μπήκε το πρώτο λιθαράκι για την δημιουργία της μονής στην Αίγινα. Η Χρυσάνθη μαζί με μερικές ακόμα γυναίκες επιθυμούσαν να μονάσουν και αναζητούσαν ένα πνευματικό οδηγό, τον οποίο βρήκαν στο πρόσωπο του Αγίου Νεκταρίου. Με παραίνεση του άρχισαν να αναζητούν τόπο για την δημιουργία ενός μοναστηριού, και τελικά κατέληξαν σε μια ερειπωμένη μονή -αφιερωμένη στη Ζωοδόχο Πηγή και διαλυμένη από το 1834 με διάταγμα των Βαυαρών- στην Αίγινα. Όταν επισκέφθηκε και ο Άγιος τον τόπο εκείνο, αποφασίστηκε να επισκευαστούν τα παλαιά κτήρια της μονής και να ξανατεθεί το μοναστήρι σε λειτουργία. Οι εργασίες για τον σκοπό αυτό ξεκίνησαν το 1904, η δε μονή θα ήταν αφιερωμένη στην Αγία Τριάδα. Ο Άγιος από την Αθήνα -ήταν ακόμα διευθυντής στην Ριζάρειο- καθοδηγούσε τις μοναχές και όποτε έβρισκε χρόνο επισκεπτόταν την μονή στην οποία έμελλε να περάσει τα τελευταία χρόνια της ζωής του.

Μετά από τέσσερα χρόνια, έχοντας πλέον αποφασίσει να αποσυρθεί στο μοναστήρι της Αίγινας και να ασχοληθεί με την οργάνωση του και την πνευματική καθοδήγηση των καλογριών που το στελέχωναν, υπέβαλε την παραίτηση του στο διοικητικό συμβούλιο της Ριζαρείου στις 7 Φεβρουαρίου του 1908. Η παραίτηση έγινε δεκτή από το συμβούλιο, το οποίο τον συνταξιοδότησε -ως ελάχιστη αναγνώριση του έργου του- με το σημαντικό για την εποχή ποσό, των 250 δραχμών το μήνα.
Στη μονή εγκαταστάθηκε μετά το Πάσχα του ιδίου έτους, μιας και παρέμεινε στην θέση του διευθυντή της Ριζαρείου μέχρι να βρεθεί αντικαταστάτης.

Με δικά του έξοδα έκτισε μια μικτή οικία, πλησίον αλλά εκτός της μονής, στην οποία θα κατοικούσε. Αξιοσημείωτο είναι ότι έλαβε ενεργά μέρος στο κτίσιμο, κουβαλώντας χώμα ή λάσπη και σκάβοντας, βοηθώντας τους τεχνίτες. Ποτέ, σε όλη του τη ζωή, δεν θεώρησε κάποια εργασία ανάξια του. Πάντα έκανε ότι περνούσε από το χέρι του, με ιδιαίτερη χαρά, ζήλο και ταπεινοφροσύνη!

Μια υπόθεση στην οποία αφιέρωσε κόπο και χρόνο ήταν αυτή της επίσημης αναγνώρισης της Μονής από την Εκκλησία της Ελλάδος. Αναγνώριση που τελικά επιτεύχθηκε τέσσερα χρόνια μετά την κοίμηση του, και ανακοινώθηκε στις μοναχές με επιστολή του Αρχιεπισκόπου Χρυσόστομου, στις 15 Μαΐου του 1924.

Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Άγιος Νεκτάριος έπασχε από χρόνια προστατίτιδα, η οποία του δημιουργούσε αφόρητους πόνους. Τελικά συμφώνησε στις συστάσεις των γιατρών και ήρθε στην Αθήνα στο Αρεταίειο νοσοκομείο. Εκεί νοσηλεύτηκε -στον 2ο θάλαμο του 2ου ορόφου (ήταν θάλαμος Γ θέσης: απορίας)- για δύο σχεδόν μήνες. Στο πλευρό του, καθ' όλη την διάρκεια της νοσηλείας του, ήταν συνεχώς -και εναλλάσσονταν σε βάρδιες- οι μοναχές Ευφημία και Αγαπία. Τελικά γύρω στα μεσάνυχτα της 8ης προς 9ης Νοεμβρίου του 1920 ανεχώρησε για τους Ουρανούς, σε ηλικία 74 ετών.

Το σκήνωμα του Αγίου μεταφέρθηκε στην Αίγινα και από το λιμάνι μέχρι την Μονή το μετέφεραν στα χέρια τους οι πιστοί. Όλο το νησί θρηνούσε μα περισσότερο απ' όλους οι μοναχές που έχασαν τον Πατέρα και Οδηγό τους. Το ιερό του σκήνωμα ήδη είχε αρχίσει να αναδίδει ευωδία. Η ταφή του, έγινε στο προαύλιο της Μονής δίπλα στο αγαπημένο του πεύκο.

Όταν μετά από έξη μήνες άνοιξαν το μνήμα για να τοποθετηθεί μια επιτύμβια πλάκα -δωρεά της Ριζαρείου- το σκήνωμα του εξακολουθούσε να ευωδιάζει χωρίς να παρουσιάζει το παραμικρό σημάδι αλλοίωσης. Ενάμιση χρόνο αργότερα το μνήμα ξανανοίχτηκε και το ιερό σκήνωμα του εξακολουθούσε να παραμένει άφθαρτο και ευωδιάζον. Το ίδιο συνέβη και τρία χρόνια μετά την κοίμηση του. Συνολικά το σκήνωμα του παρέμεινε σε αυτή την κατάσταση για είκοσι ολόκληρα χρόνια!

Τριάντα δύο χρόνια, δε, μετά την κοίμηση του έγινε η ανακομιδή των λειψάνων του, στις 2 Σεπτεμβρίου του 1953, από τον Μητροπολίτη Προκόπιο.

Η επίσημη αναγνώριση του, ως Αγίου της Ορθοδόξου Εκκλησίας μας, έγινε το 1961 με Πατριαρχική Συνοδική Πράξη από το Οικουμενικό Πατριαρχείο. Τότε καθορίστηκε και η 9η Νοεμβρίου ως ημέρα εορτής του Αγίου Νεκταρίου.

Απολυτίκιο του Αγίου Νεκταρίου:
Συλληβρίας τον γόνον και Αιγίνης τον έφορον, τον εσχάτοις χρόνοις, φανέντα, αρετής, φίλον γνήσιον, Νεκτάριον τιμήσωμεν πιστοί, ως ένθεον θεράποντα Χριστού. Αναβλύζει γαρ ιάσεις παντοδαπάς τοις ευλαβώς κραυγάζουσι: Δόξα Τω Σε δοξάσαντι Χριστώ, δόξα Τω Σε θαυματώσαντι, δόξα Τω ενεργούντι δια Σου πάσιν ιάματα.

Πηγή: http://www.agios-nektarios.gr

Σάββατο 2 Οκτωβρίου 2010

Οι Άγιοι Κυπριανός και Ιουστίνα (Εορτάζουν 2 Οκτωβρίου)



Τον 3ον αιώνα μ.Χ. στην Αντιόχεια της Συρίας ζούσε ένας Καρχηδόνιος στην καταγωγή, πλούσιος, ευγενής, μορφωμένος και πολύ ικανός στη μαγεία, ο Κυπριανός. Διέθετε τέτοια ικανότητα, ώστε καλούσε τους δαίμονες και τους έστελνε να εξυπηρετήσουν όποια εντολή τους έδινε σε βάρος των θυμάτων του.
Στην ίδια πόλη κατοικούσε μία ευσεβής παρθένος, πιστή χριστιανή, η Ιουστίνα. Τούτη την κόρη ένας νεαρός πλούσιος ειδωλολάτρης με άσωτη ζωή, ο Αγλαίδας, θέλησε να την εμπλέξει στα δίχτυα του. Επειδή όμως όλες του οι προσπάθειες δεν έφεραν αποτέλεσμα, έτρεξε στη μαγική δύναμη του Κυπριανού. Πραγματικά, ο Κυπριανός άρχισε να στέλνει διάφορους δαίμονες, για να ξελογιάσει την Ιουστίνα και να την υποδουλώσει στα αμαρτωλά σχέδια του Αγλαίδα. Οι δαίμονες γύριζαν άπρακτοι στον Κυπριανό χωρίς να καταφέρνουν καν να πλησιάσουν στην κόρη, διότι, όπως έλεγαν, με το σημείο του Σταυρού τους έκαιγε και δεν μπορούσαν να σταθούν κοντά της. Όμοια άπρακτος γύρισε και ο άρχοντας των δαιμόνων, τον οποίο χρησιμοποίησε στο τέλος ο Κυπριανός ως έσχατο όπλο του.
Η πραγματική αυτή ήττα των δαιμονικών δυνάμεων άνοιξε τα μάτια της ψυχής του Κυπριανού. Κατανόησε την πλάνη του και την ακαταμάχητη δύναμη του Ιησού Χριστού. Έτσι, αληθινά μετανοημένος προσπίπτει στον επίσκοπο Αντιοχείας Άνθιμο, καίει μπροστά του όλα τα μαγικά βιβλία και ζητάει να γίνει χριστιανός.
Μετά την βάπτισή του ο Κυπριανός, ως πρόβατο της ποίμνης του Κυρίου, αξιώνεται σιγά-σιγά να γίνει επίσκοπος. Το έτος 304 μάλιστα στη Νικομήδεια μαζί με την Ιουστίνα υφίστανται μαρτυρικό δι' αποκεφαλισμού θάνατο. Η μνήμη του αγίου ιερομάρτυρος Κυπριανού και της αγίας παρθενομάρτυρος Ιουστίνης εορτάζεται στις 2 Οκτωβρίου.

Η ΠΑΓΙΔΑ ΤΗΣ ΜΑΓΕΙΑΣ


Ο βίος των αγίων Κυπριανού και Ιουστίνης είναι ένα ζωντανό μάθημα για τη δύναμη της μαγείας, που συντρίβεται από την παντοδυναμία του Χριστού. Δυστυχώς όμως και στην εποχή μας η μαγεία, με τις διάφορες μορφές της, έχει πάρει διαστάσεις επιδημίας. Τα κρούσματα της λευκής και μαύρης μαγείας αυξάνονται επικίνδυνα. Οι μάγοι, οι πνευματιστές, οι εξορκιστές, οι οραματίστριες, οι μέντιουμ, οι αστρολόγοι κ.λ.π. πληθαίνουν όλο και περισσότερο και κάνουν χρυσές δουλειές. Είναι και αυτό ένδειξη της απομάκρυνσής μας από τον αληθινό Θεό. Η πίστη στο Θεό και η ζωντανή σχέση μαζί Του, έχουν ατονήσει. Ο άνθρωπος αισθάνεται ανασφαλής, νοιώθει το κενό και προσπαθεί να το υποκαταστήσει με τη μαγεία και τον αποκρυφισμό. Είναι παρατηρημένο από την ιστορία ότι όσο η πίστη των ανθρώπων στον ζώντα Θεό ατονεί, τόσο αναβιώνει η μαγεία και αυξάνουν οι μάγοι. Στις μέρες μας πολύ συχνά βλέπουν το φως της δημοσιότητας γεγονότα συγκλονιστικά και ιστορίες φρικιαστικές με πρωταγωνιστές μάγους, σατανιστές κι ένα σωρό τσαρλατάνους και αγύρτες. Τα μέσα που χρησιμοποιούν είναι μαγικά ξόρκια και φυλαχτά, δαιμονικές επικλήσεις και μαγγανείες, σατανιστικές τελετουργίες με ζωοθυσίες και ανθρωποθυσίες. Οι συνέπειες στη ζωή εκείνων που καταφεύγουν στη μαγεία, είναι τραγικές. Ξεκινούν με την ελπίδα ότι θα λύσουν τα προβλήματά τους και καταλήγουν σε σύγχυση και αδιέξοδο, σε μαρασμό και κατάθλιψη, σε ψυχοσωματική και οικονομική εξουθένωση.
Κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας, λόγω και της αμάθειας των Χριστιανών η μαγεία ήταν αρκετά διαδεδομένη. Αυτό το βλέπουμε και στη διδασκαλία δύο μεγάλων αγίων, του αγίου Κοσμά του Αιτωλού και του αγίου Νικοδήμου του Αγιορείτου, οι οποίοι προσπάθησαν να αφυπνίσουν τους χριστιανούς. Ειδικά ο άγιος Νικόδημος αντιμετωπίζοντας το θλιβερό αυτό φαινόμενο, εκφράζει τη θλίψη του για την τραγική κατάσταση των χριστιανών της εποχής του, οι οποίοι ουσιαστικά έρχονταν αντιμέτωποι με τον Χριστό, γιατί ο μεν Χριστός με το σταυρικό του θάνατο νίκησε όλες τις αρχές κι εξουσίες των δαιμόνων, ενώ οι χριστιανοί τους αναδεικνύουν πάλι νικητές και τροπαιούχους με τις διάφορες μαγείες τους. Ο Χριστός απάλλαξε από τη δουλεία και τυραννία του διαβόλου τον κόσμο και τους Χριστιανούς και αυτοί, με τη μαγεία, τον ξαναφέρνουν στον κόσμο και τον ξανακάνουν τύραννό τους
Τον 3ον αιώνα μ.Χ. στην Αντιόχεια της Συρίας ζούσε ένας Καρχηδόνιος στην καταγωγή, πλούσιος, ευγενής, μορφωμένος και πολύ ικανός στη μαγεία, ο Κυπριανός. Διέθετε τέτοια ικανότητα, ώστε καλούσε τους δαίμονες και τους έστελνε να εξυπηρετήσουν όποια εντολή τους έδινε σε βάρος των θυμάτων του.
Στην ίδια πόλη κατοικούσε μία ευσεβής παρθένος, πιστή χριστιανή, η Ιουστίνα. Τούτη την κόρη ένας νεαρός πλούσιος ειδωλολάτρης με άσωτη ζωή, ο Αγλαίδας, θέλησε να την εμπλέξει στα δίχτυα του. Επειδή όμως όλες του οι προσπάθειες δεν έφεραν αποτέλεσμα, έτρεξε στη μαγική δύναμη του Κυπριανού. Πραγματικά, ο Κυπριανός άρχισε να στέλνει διάφορους δαίμονες, για να ξελογιάσει την Ιουστίνα και να την υποδουλώσει στα αμαρτωλά σχέδια του Αγλαίδα. Οι δαίμονες γύριζαν άπρακτοι στον Κυπριανό χωρίς να καταφέρνουν καν να πλησιάσουν στην κόρη, διότι, όπως έλεγαν, με το σημείο του Σταυρού τους έκαιγε και δεν μπορούσαν να σταθούν κοντά της. Όμοια άπρακτος γύρισε και ο άρχοντας των δαιμόνων, τον οποίο χρησιμοποίησε στο τέλος ο Κυπριανός ως έσχατο όπλο του.
Η πραγματική αυτή ήττα των δαιμονικών δυνάμεων άνοιξε τα μάτια της ψυχής του Κυπριανού. Κατανόησε την πλάνη του και την ακαταμάχητη δύναμη του Ιησού Χριστού. Έτσι, αληθινά μετανοημένος προσπίπτει στον επίσκοπο Αντιοχείας Άνθιμο, καίει μπροστά του όλα τα μαγικά βιβλία και ζητάει να γίνει χριστιανός.
Μετά την βάπτισή του ο Κυπριανός, ως πρόβατο της ποίμνης του Κυρίου, αξιώνεται σιγά-σιγά να γίνει επίσκοπος. Το έτος 304 μάλιστα στη Νικομήδεια μαζί με την Ιουστίνα υφίστανται μαρτυρικό δι' αποκεφαλισμού θάνατο. Η μνήμη του αγίου ιερομάρτυρος Κυπριανού και της αγίας παρθενομάρτυρος Ιουστίνης εορτάζεται στις 2 Οκτωβρίου.

Πηγή: http://orthodox-world.pblogs.gr/2008/09/oi-agioi-kyprianos-kai-ioystina-ta-eidh-ths-mageias-kai-pws-na-f.html

Τρίτη 28 Σεπτεμβρίου 2010

Άγ. Κυριάκος ο Αναχωρητής (Εορτάζει 29 Σεπτεμβρίου)



Ήταν άνθρωπος πού καλλιεργούσε "ύπομονήν, πραότητα". Γι' αυτό και πέτυχε στην ασκητική του ζωή. Γεννήθηκε στην Κόρινθο το 5ο αιώνα, από Ιερέα πατέρα, τον Ιωάννη. Τη μητέρα του έλεγαν Ευδοξία και είχε αδελφό τον αρχιεπίσκοπο Κορίνθου Πέτρο. Από ιερατικό, λοιπόν, γένος ό Κυριάκος, σε νεαρή ηλικία πήγε στα Ιεροσόλυμα και από 'κει στη Λαύρα του Μεγάλου Ευθυμίου. Εκεί, ό Μέγας Ευθύμιος, τον έκανε μοναχό και τον έστειλε στον ασκητή Γεράσιμο. Όταν πέθανε ό Γεράσιμος, ό Κυριάκος επέστρεψε στη Λαύρα του Ευθυμίου, όπου με ζήλο καλλιεργούσε τις αρετές του, ώσπου κάποια στάση πού έγινε στη Λαύρα του Ευθυμίου τον ανάγκασε να πάει στη Λαύρα του Σουκά. Εκεί 40 χρονών χειροτονήθηκε πρεσβύτερος και ανέλαβε την επιστασία του Σκευοφυλακίου. Εκείνο πού τον διέκρινε απέναντι στους συμμοναστές του, ήταν ό γαλήνιος τρόπος με τον όποιο τους αντιμετώπιζε, γι' αυτό και ήταν παράδειγμα προς μίμηση από όλους. Εβδομήντα χρονών ό Κυριάκος, έφυγε κι από 'κει και με υπομονή γύρισε πολλά μοναστήρια και σκήτες, όπου έζησε με αυστηρότατη άσκηση. Τελικά, πέθανε 107 χρονών, και σε όλους έμεινε ή ενθύμηση του ασκητή, πού έδειχνε "πραότητα προς πάντας ανθρώπους". Πραότητα, δηλαδή, σ' όλους ανεξαίρετα τους ανθρώπους.

Πηγή: http://www.arxontariki.net/viewtopic.php?f=238&t=3298

Παρασκευή 24 Σεπτεμβρίου 2010

Παναγία η Μυρτιδιώτισσα - Αγία Θέκλα - Άγιος Σιλουανός εν Άθω (Εορτάζουν 24 Σεπτεμβρίου)



H Παναγία η Μυρτιδιώτισσα είναι εικόνα της Παναγίας που βρέθηκε στα Κύθηρα κατά τον 14ο αιώνα. Έχει το προσωνύμιο Μυρτιδιώτισσα, γιατί αναφέρεται από την παράδοση ότι τη βρήκε ένας βοσκός σε μια τοποθεσία γεμάτη με μυρτιές.


Ιστορικό ανεύρεσης
Στις 24 Σεπτεμβρίου - 40 ημέρες μετά την Κοίμηση της Θεοτόκου - εμφανίστηκε η Παναγία στον βοσκό και του είπε να ψάξει για την εικόνα που είχε έρθει σε εκείνο το μέρος πολλά χρόνια πριν.

Ο βοσκός έπεσε στο έδαφος,γεμάτος δέος,προσευχόμενος προς την Θεοτόκο. Μόλις σηκώθηκε και γύρισε,είδε την εικόνα στα κλαδιά μιας μυρτιάς.Κλαίγοντας από χαρά,έφερε την εικόνα σπίτι του και είπε σε όλους τους φίλους και συγγενείς την ιστορία της ανεύρεσης της εικόνας.

Όταν ξύπνησε την επόμενη ημέρα η εικόνα έλειπε και φοβήθηκε μήπως είχε κλαπεί.Με βαρειά καρδιά γύρισε με τα πρόβατά του στον τόπο της ανεύρεσης,αλλά εκεί είδε πάλι την εικόνα στα κλαδιά της μυρτιάς που την είχε πρωτοβρει.Δοξάζοντας τον Θεό,την πήρε πάλι σπίτι του,αλλά την νύχτα η εικόνα εξαφανίστηκε όπως και την πρώτη φορά.Όταν η εξαφάνιση και επανεμφάνιση της εικόνας συνέβει και τρίτη φορά,κατάλαβε ότι ήταν θέλημα της Μητέρας του Θεού η εικόνα να παραμείνει εκεί που είχε πρωτοβρεθεί.

Ανέγερση Ναού
Μια μικρή εκκλησία χτίστηκε εκεί που βρέθηκε η εικόνα και ονομάστηκε Μυρτιδιώτισσα.Το κτήριο μεγάλωσε με τα χρόνια και πολλά θαύματα λέγεται πως συνέβησαν εκεί.

Στο τέλος του 16ου αιώνα,ο Θεόδωρος Κουμπριανός,ένας απόγονος του βοσκού που βρήκε την εικόνα,ζούσε στο χωριό Κουσουμάρι.Ήταν παράλυτος,αλλά πίστευε ακράδαντα ότι η Μητέρα του Θεού θα τον θεράπευε.Κάθε χρόνο,στις 24 Σεπτεμβρίου,έστελνε ένα μέλος της οικογένειάς του να ανάψει ένα κερί στην Χάρη της γι'αυτόν.Μια χρονιά ζήτησε να τον πάνε μέχρι την Χάρη της,για να την προσκυνήσει ο ίδιος.Κατά τη διάρκεια της αγρυπνίας,ακούστηκε έντονος θόρυβος από την κατεύθυνση της θάλασσας.Το εκκλησίασμα έτρεξε να φύγει,πιστεύοντας ότι επιτείθονταν πειρατές.Ο παραλυτικός ζήτησε την βοήθεια της Παναγίας και έξαφνα άκουσε μια φωνή από την εικόνα να του λέει να σηκωθεί και να τρέξει να σωθεί.Σηκώθηκε,περπάτησε και σύντομα άρχισε να τρέχει και πρόφτασε τους συγγενείς του που καταχάρηκαν βλέποντας το θαύμα.Ο θόρυβος δεν προερχόταν από επιδρομή πειρατών και όλοι τότε κατάλαβαν ότι ο θόρυβος ήταν σημείο της Θείας Πρόνοιας,ώστε ο παραλυτικός να μείνει μόνος του στην εκκλησία με την εικόνα.Από τότε η οικογένεια του Κουμπριανού γιόρταζε την ημέρα της γιορτής της Μυρτιδιώτισσας με ιδιαίτερη λαμπρότητα σε ανάμνηση του θαύματος.

Αλλά και πολλά άλλα θαύματα αποδίδονται στην εικόνα,όπως η προστασία του νησιού από επιδημία πανώλης,η λύση της στειρότητας μιας Εβραίας από την Αλεξάνδρεια και η σωτηριά πολλών ανθρώπων από βέβαιο θάνατο.


Εορτασμός
Οι ευλαβείς προσκυνητές επισκέπονται την Χάρη της την ημέρα της Κοιμήσεως - 15 Αυγούστου - και την ημέρα της εύρεσής της - 24 Σεπτεμβρίου.

Στις 24 Σεπτεμβρίου που γιορτάζεται η ανεύρεση της εικόνας γιορτάζουν την ονομαστική τους εορτή όσες φέρουν το όνομα Μυρτώ ή Μυρσίνη.

http://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CE%B1%CE%B3%CE%AF%CE%B1_%CE%B7_%CE%9C%CF%85%CF%81%CF%84%CE%B9%CE%B4%CE%B9%CF%8E%CF%84%CE%B9%CF%83%CF%83%CE%B1

-------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------


ΑΓΙΑ ΘΕΚΛΑ
Η Aγία Θέκλα υπήρξε μια από τις πρώτες γυναίκες που ασπάστηκαν το χριστιανισμό, μόνασαν, θαυματοποίησαν και αγιοποιήθηκαν. Πληροφορίες για τη ζωή και τη χριστιανική της δράση αντλούμε κυρίως από δύο πηγές, από το Acta Pauli et Theclae, που συντάχθηκε στα τέλη του 2ου αι. μ.Χ., και από τα Θαύματα της Αγίας Θέκλας, ένα κείμενο του 5ου αι. μ.Χ., γραμμένο ίσως από τον επίσκοπο Καισαρείας Βασίλειο. Τα κείμενα, που επεξεργάστηκε και μελέτησε ο Γάλλος βυζαντινολόγος Gilbert Dagron, διασώζουν διαφορετικές εκδοχές για τη ζωή της αγίας, διατηρούν ωστόσο έναν κοινό πυρήνα που μας επιτρέπει να εξαγάγουμε μερικά συμπεράσματα για αυτήν την απόστολο και πρωτομάρτυρα, πρόδρομο του γυναικείου ασκητισμού.1 Επίσης, περιγραφή του μοναστηριού και της λατρείας της αγίας μάς δίνει η προσκυνήτρια του 5ου αιώνα Εγερία, που επισκέφθηκε την περιοχή.

2. Βιογραφικά στοιχεία

Σύμφωνα με τα Acta Pauli et Theclae, η Θέκλα καταγόταν από επιφανή οικογένεια του Ικονίου. Η μητέρα της ονομαζόταν Θεόκλεια. Την εποχή που ασπάστηκε το χριστιανισμό ήταν αρραβωνιασμένη με κάποιον Θάμυρι, από τους επιφανείς πολίτες του Ικονίου επίσης. Το σπίτι της Θέκλας ήταν γειτονικό με το σπίτι του Ονησίφορου, όπου κήρυξε ο απόστολος Παύλος. Η Θέκλα άκουσε τυχαία, από ένα ανοιχτό παράθυρο, το κήρυγμα του αποστόλου. Για τρεις μέρες έμεινε ακίνητη και αμίλητη μπροστά στο παράθυρο εκείνο, σε βαθιά συλλογή. Στη συνέχεια ανακοίνωσε την απόφασή της να ματαιώσει το γάμο της και να αφιερωθεί στο Θεό για τον οποίο μιλούσε ο άγνωστος άνδρας στο γειτονικό σπίτι. Ο Θάμυρις εξοργίστηκε εναντίον του Παύλου, τον οποίο θεώρησε υπεύθυνο για αυτή τη μεταστροφή της Θέκλας και έπεισε τους κατοίκους του Ικονίου να φυλακίσουν τον απόστολο. Η Θέκλα τον επισκέφθηκε στη φυλακή, αλλά οι φρουροί του την ανακάλυψαν. Ο απόστολος εκδιώχθηκε και η Θέκλα, η οποία παρέμεινε σταθερή στην άρνησή της να νυμφευθεί τον Θάμυρι, καταδικάστηκε σε θάνατο στην πυρά. Την ώρα της εκτέλεσής της συντελέστηκε θαύμα: οι φλόγες τύλιξαν το κορμί της προστατεύοντάς το, αντί να το καίνε, και έσβησαν από μια ξαφνική νεροποντή, που έσωσε την αγία, αλλά προκάλεσε ζημιές στην πόλη. Ακολουθώντας τον Παύλο, η Θέκλα κατέφυγε στην Αντιόχεια.2 Στην πόλη αυτή απέκτησε μια θετή μητέρα, την Τρύφαινα, γόνο επίσης αριστοκρατικής οικογένειας, η οποία είχε πρόσφατα χάσει την κόρη της, Φαλκονίλλα. Η Τρύφαινα δέχτηκε τη Θέκλα κοντά της και ασπάστηκε το κήρυγμά της για το χριστιανισμό. Ωστόσο, η Θέκλα είχε την ατυχία να την ερωτευθεί ο Αλέξανδρος, ένας τοπικός αξιωματούχος. Στην προσπάθειά της να του ξεφύγει συνελήφθη από Ρωμαίους στρατιώτες και οδηγήθηκε για δεύτερη φορά στο μαρτύριο, αυτή τη φορά στο αμφιθέατρο. Προτού αντιμετωπίσει τα θηρία προσευχήθηκε και αμέσως μια λέαινα, αντί να την κατασπαράξει, την προστάτευσε από τα άλλα άγρια ζώα. Στη συνέχεια έριξαν τη Θέκλα στη λίμνη με τις σαρκοβόρες φώκιες. Πέφτοντας στο νερό, βάπτισε μόνη της τον εαυτό της, και αυτό της έδωσε τη μυστική δύναμη να νικήσει το θάνατο και να ξεφύγει για δεύτερη φορά από το μαρτύριο.

Τελικό καταφύγιο βρήκε η Θέκλα στη Σελεύκεια του Καλύκαδνου (Σελεύκεια Τραχεία), όπου και μόνασε για αρκετά χρόνια μέσα σε ένα σπήλαιο, το οποίο βρισκόταν στην παλαιά νεκρόπολη της πόλης. Το σπήλαιο αυτό βρισκόταν ψηλότερα από τον τάφο του τοπικού ήρωα Σαρπηδόνιου, που λατρευόταν μαζί με τον Απόλλωνα, ιδιαίτερα εξαιτίας των ιαματικών του ιδιοτήτων, αλλά χαμηλότερα από το ιερό της Αθηνάς Κανήτιδος, προστάτιδας της πόλης. Η Θέκλα επιδόθηκε αμέσως στο χριστιανικό κήρυγμα, αλλά και στην ενασχόληση με τη φαρμακολογία, που της επέτρεπε, κάνοντας χρήση βοτάνων και φυτών, να γιατρεύει πολλούς ανθρώπους. Η φήμη της εξαπλώθηκε γρήγορα και άρχισε να συγκεντρώνει γύρω της πλήθη, που ήθελαν να την ακούσουν ή να γιατρευτούν.

3. Λατρεία

Όταν η αγία πέθανε, σύμφωνα με το θρύλο πέφτοντας μέσα στο σπήλαιο που έχαινε κοντά στη σκήτη της, οι κάτοικοι της Σελεύκειας έχτισαν προς τιμήν της εκκλησία. Αναφέρεται ότι σε περιπτώσεις λοιμών ολόκληρη η πόλη πραγματοποιούσε λιτανείες προς τον ιερό τόπο της αγίας. Τον 5ο αιώνα ο αυτοκράτορας Ζήνων, ίσως ως ένδειξη ευγνωμοσύνης για τη βοήθεια που του παρέσχε η αγία στον πόλεμό του κατά του σφετεριστή Βασιλίσκου, μεγάλωσε και λάμπρυνε την εκκλησία αυτή, που σήμερα είναι γνωστή με το όνομα Meriamlık, δηλαδή εκκλησία της Μαρίας ή, συνεκδοχικά, της Παρθένου.

4. Η ακτινοβολία της αγίας και η σημασία της λατρείας της

Διαβάζοντας κανείς τα κείμενα για το βίο και τα θαύματα της αγίας, παρατηρεί την έμφαση που δίνεται στη γυναικεία παρουσία. Η Θέκλα, με την άρνησή της να παντρευτεί, επαναστατεί εναντίον της κατεστημένης τάξης, του ανδρικού φύλου, ακόμη και της ίδιας της μητέρας της. Περιφρονεί την ομορφιά της, αρνείται την κοινωνική της θέση, για να κερδίσει τα πνευματικά αγαθά για τα οποία μιλούσε ο απόστολος Παύλος στο κήρυγμά του. Με τη στάση της, προς την οποία αρχικά είναι δύσπιστος και αρνητικός και ο ίδιος ο απόστολος, διεκδικεί μια θέση στον παράδεισο για λογαριασμό του γυναικείου φύλου.

Η λατρεία της Θέκλας στη Σελεύκεια αντικατέστησε τη λατρεία της Αθηνάς Κανήτιδος και του Απόλλωνα Σαρπηδονίου. Καθώς ο χαρακτήρας της λατρείας, ίδιως του τελευταίου, ήταν θεραπευτικός-ιαματικός, η λατρεία της Θέκλας διατήρησε τα ίδια χαρακτηριστικά. Τα θαύματα που διενεργούσε η αγία όσο ζούσε προκάλεσαν ένα κύμα προσκυνητών, το οποίο συνεχίστηκε –και μάλιστα εντάθηκε– και μετά το θάνατό της. Το γυναικείο μοναστήρι που ιδρύθηκε στον τόπο όπου μόνασε η αγία αποτέλεσε πόλο έλξης, τόσο για τους κατοίκους της Σελεύκειας όσο και για πιστούς από όλη την αυτοκρατορία, ιδιαίτερα μετά από την οικοδόμηση του λαμπρού εκκλησιαστικού συγκροτήματος από το Ζήνωνα.

Πηγή: http://www2.egiklopedia.gr/imeportal/forms/fLemmaBodyExtended.aspx?lemmaID=4477

-------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------------------------------------------------------------


ΑΓΙΟΣ ΣΙΛΟΥΑΝΟΣ
Ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης (+1938), μία από τις μεγαλύτερες φυσιογνωμίες του ορθοδόξου μοναχισμού, έχοντας παραδώσει τον εαυτό του ολοκληρωτικά στον Θεό πολύ σύντομα αξιώθηκε να λάβει το δώρο της ακατάπαυστης ευχής από την Κυρία Θεοτόκο, αλλά και να δει τον ζώντα Χριστό μέσα στον ναό του προφήτη Ηλία. Η θεοφάνεια εκείνη ήταν ο σημαντικότερος σταθμός της ζωής του. Από τότε η οξεία πνευματική αίσθησή του έγινε ακόμα οξύτερη. Η συνάντηση του μακαριστού Γ. Σωφρονίου της Ι. Μ. Τιμίου Προδρόμου στο Έσσεξ της Αγγλίας με τον άγιο υπήρξε καθοριστική για την ζωή του και τον πνευματικό του αγώνα. Μετά την πρώτη τους επικοινωνία τον επισκεπτόταν αρκετά συχνά και οι συζητήσεις τους ήταν παρατεταμένες. Έτσι έχουμε την τύχη να διασώσει τους αγώνες του και την θεολογία του, η οποία ωφέλησε χιλιάδες ψυχές.


Στην συνέντευξη που ακολουθεί ο αρχιμανδρίτης Σωφρόνιος μας μιλάει για τον άγιο Γέροντά του.


Π: Πατέρ Σωφρόνιε, είστε το πνευματικό παιδί, ο προνομιούχος «μάρτυρας» του Γέροντος Σιλουανού. Ολόκληρη η ζωή σας, εδώ και 60 χρόνια, και αυτή της Μονής του Αγίου Ιωάννου του Βαπτιστού που ιδρύσατε στο Έσσεξ, ήταν μια συνέχεια της δικής του ζωής. Με τα βιβλία σας –και κατ’ αρχήν με την έκδοση των δικών του γραπτών– τον κάνατε γνωστό στον κόσμο. Σήμερα το Οικουμενικό Πατριαρχείο δημοσιοποίησε την πατριαρχική συνοδική απόφαση της συγκαταριθμήσεως με τους αγίους του Γέροντος Σιλουανού. Τι άλλαξε για σας;


Γέροντας Σωφρόνιος: Όπως γράφει ένας Έλληνας θεολόγος, είμαστε συνηθισμένοι να προσευχόμαστε στον Γέροντα Σιλουανό σαν σε άγιο, αλλά αυτή η επίσημη πράξη της Εκκλησίας, του Οικουμενικού Πατριαρχείου, μας δίνει τώρα την δυνατότητα να το κάνουμε, όχι μόνο με την καρδιά μας και μυστικά, αλλά ανοικτά, δημόσια.


Π: Και ο ναός της Μονής σας είναι αφιερωμένος στον άγιο Σιλουανό;


Γέροντας Σωφρόνιος: Ο πρώτος ναι! (γελάει χαρούμενος). Δεν έχει τελειώσει, αλλά το μεγαλύτερο μέρος έχει ήδη γίνει. Περιμένουμε να στείλει ο Πατριάρχης έναν Μητροπολίτη του Θρόνου για τα εγκαίνια, η ακόμη να έρθει και ο ίδιος ο Πατριάρχης αν θέλει, γιατί αγαπούν πολύ τον Σιλουανό. Σε τέτοιο βαθμό που στο πασχάλιο μήνυμά του ο Πατριάρχης ανέφερε τα λόγια του Γέροντος «Κράτει τον νουν σου εις τον Άδην, και μη απελπίζου!». Τώρα είναι πολύ γνωστός. Αλλά αν αυτός ο ίδιος δεν είχε απαντήσει σε έναν μεγάλο αριθμό ανθρώπων που προσεύχονταν σ’ αυτόν, τότε αυτή η συγκαταρίθμηση με τους αγίους δεν θα μπορούσε να είχε γίνει. Συχνά φανερωνόταν ως μεσίτης και πάντα οι άνθρωποι έμεναν έκπληκτοι από την ταχύτητα που εκείνος απαντούσε στις προσευχές τους.


Π: Έχετε παραδείγματα;


Γέροντας Σωφρόνιος: Γνωρίζετε ότι έχουμε πολλά, αλλά με τέτοιο τρόπο που δεν ξέρω πως θα μπορούσαμε να τα καταγράψουμε τώρα. Πρέπει να ζητήσουμε στους ανθρώπους αυτούς να μας γράψουν, διότι αν το κάνουμε εμείς, μπορεί να γράψουμε ιστορίες...


Π: Εσείς όμως έχετε μαρτυρίες της μεσιτείας του αγίου Σιλουανού;


Γέροντας Σωφρόνιος: Εγώ είμαι ένα τίποτα! Ίσως με την έννοια ότι κάτι αδύνατο, όπως η δημιουργία ενός μοναστηριού, έγινε πραγματικότητα. Είναι δυνατόν σήμερα να ιδρύσεις μοναστήρι; Η γη δεν παράγει πια μοναχούς! Οι άνθρωποι δεν είναι τόσο θετικά προδιατεθειμένοι προς αυτόν τον τρόπο ζωής. Δεν ξέρω... Ο αγώνας είναι πολύ μεγάλος... Ήταν δύσκολα... δεν είχαμε σχεδόν τίποτα. Τρώγαμε πατάτες και τσουκνίδες. Και τώρα είμαστε εξαντλημένοι... Δεν είναι παράπονο αυτό, αλλά αυτό το μοναστήρι δεν μας δόθηκε δίχως πολλές δοκιμασίες. Και η βάση αυτού του μοναστηριού ήταν εκείνος, ο Σιλουανός.


Π: Και ο Θεός επέτρεψε να ζείτε μέχρι τώρα για να νιώσετε την χαρά για την αγιοκατάταξη του πνευματικού σας πατρός!


Γέροντας Σωφρόνιος: Σύμφωνα με τους γιατρούς δεν θα έπρεπε να ζω. Εδώ και καιρό το σώμα μου θα έπρεπε να είχε αποσυντεθεί μέσα στη γη... Ξέρετε, η πράξη της συγκαταριθμήσεως με τους αγίους υπογραμμίζει πολύ σημαντικά σημεία: μιλούν για την «αποστολική και προφητική διδασκαλία του»• και έδωσαν εντολή «εν Πνεύματι Αγίω» να του αποδώσουν αυτήν την ιερή τιμή –υπάρχει αυτή η έκφραση– «διακελευόμεθα εν Πνεύματι Αγίω»...


Π: ... να τιμούν την μνήμη του κάθε χρόνο;


Γέροντας Σωφρόνιος: Ναι, χρησιμοποιούν αυτήν την έκφραση στην επίσημη πράξη. Είναι μια πολύ σημαντική έκφραση. Ο πατήρ Μάξιμος Γκιμενέζ, από το Chevetogne, έγραψε στο «Ειρηνικόν» ότι ο λόγος που έδωσε ο Χριστός στον Σιλουανό ωφέλησε πολλούς άνθρώπους με έναν θετικό και σωτηριώδη τρόπο. Το σημειώνει αυτό στην κριτική του για το βιβλίο μου «Οψόμεθα τον Θεόν καθώς εστι». Σκανδαλιστήκατε η όχι;


Π: Από αυτόν τον τίτλο; Όχι δα!


Γέροντας Σωφρόνιος: Αυτός ο τίτλος δόθηκε από τον π. Συμεών, όχι από μένα. Αλλά το θέμα είναι ότι όλοι μας έχουμε αυτήν την επιθυμία, όπως ο Μωϋσής, να δούμε τον Θεόν καθώς εστί! Είναι απόλυτα φυσιολογικό και σ' αυτό το βιβλίο εκφράζω την άποψη ότι δεν μπορούμε να το κατορθώσουμε παρά μόνο ζώντας σύμφωνα με τις εντολές• γιατί οι εντολές του Χριστού δεν μπορούν να διαφέρουν από την ουσία του ίδιου του Θεού, καταλαβαίνετε; Για παράδειγμα, στο κεφάλαιο ε του κατά Ματθαίον, γράφει ο ευαγγελιστής: «Ηκούσατε ότι ερρέθη... εγώ δε λέγω υμίν... εγώ δε λέγω υμίν...» «Ηκούσατε ... αγαπήσεις τον πλησίον σου και μισήσεις τον εχθρόν σου. εγώ δε λέγω υμίν• αγαπάτε τους εχθρούς υμών και προσεύχεσθε υπέρ των διωκόντων υμάς». Και παρακάτω «ευλογείτε τους καταρωμένους υμάς, κ.λπ...» «Έσεσθε ουν υμείς τέλειοι, ώσπερ ο πατήρ υμών ο εν τοις ουρανοίς τέλειός εστιν».[1]


Π: Πως είναι δυνατό;

Γέροντας Σωφρόνιος: Αν δεν ήταν δυνατό δεν θα παρουσιαζόταν μέσα στην Αγία Γραφή. Αλλά σ’ αυτό το σημείο καλό είναι να κατανοήσουμε θεολογικά ποιά είναι η διαφορά μεταξύ των θεωμένων ανθρώπων και του ίδιου του Θεού. Είναι σημαντικό! Μέσω της θεώσεως, ο άνθρωπος, το ανθρώπινο πρόσωπο, η ανθρώπινη υπόσταση προσλαμβάνει το περιεχόμενο της ζωής του Θεού, αλλά δια της χάριτος όχι εκ δημιουργίας. Τι σημαίνει δημιουργία; Λέμε στο Σύμβολο της Πίστεως «Ποιητήν Ουρανού και γης» κ.λπ.... αλλά παρ’ όλα αυτά παραμένουμε δημιουργήματα. Δεν μπορούμε να είμαστε Θεός γιατί δεν είμαστε «δημιουργοί»...


Π: Αλλά θεοί κατά χάριν!


Γέροντας Σωφρόνιος: Κατά χάριν! Δηλαδή ότι η θεία ζωή κοινωνείται και μας μεταδίδεται μέσω της χάριτος, αλλά παραμένουμε κτιστά όντα... δεν γινόμαστε δημιουργοί αυτού του κόσμου. Μετέχουμε της θείας ζωής κατά χάριν και μάλιστα μέχρι ομοιότητος, αλλά όχι εκ δημιουργίας... Ο άγιος Σιλουανός μας άφησε ένα πολύ πλούσιο θεολογικό υλικό. Υπάρχουν θέματα στην θεολογία του Σιλουανού που κανείς δεν είχε διατυπώσει στο παρελθόν με τον ίδιο τρόπο.


Π: Για παράδειγμα;


Γέροντας Σωφρόνιος: Λέει ότι υπάρχουν δύο μορφές ταπείνωσης: η μία είναι η ασκητική ταπείνωση, μέσω της μετανοίας, «είμαι χειρότερος από όλους» και η άλλη η θεία Ταπείνωση του Χριστού. Δηλαδή ότι είναι ίδιον του Θεού εκ της φύσεώς Του που είναι απερίγραπτος. Ποτέ δεν συνάντησα σε άλλους αυτή την διαφοροποίηση μεταξύ της ασκητικής ταπεινώσεως και της ταπεινώσεως που προσιδιάζει στον Θεό ως χαρακτηριστικό του. Ένα άλλο σημείο: Κανείς δεν μπορεί να αγαπά ολόκληρη την κτίση, κ.λπ. και να προσεύχεται για ολόκληρη την κτίση αν αυτό δεν γίνεται εν Αγίω Πνεύματι. Και η προσευχή για τους εχθρούς είναι χαρακτηριστικό αυτών που είναι φορείς του Αγίου Πνεύματος. Γι’ αυτόν τον λόγο λέει ότι αυτός που δεν αγαπά τους εχθρούς δεν έχει γνωρίσει ακόμη τον Θεό όπως πρέπει να τον γνωρίσουμε. Προσέξτε αυτό το σημείο. Γιατί το εκφράζει έτσι; Δεν υπάρχει τίποτε παρόμοιο σε κανένα πατερικό κείμενο...


Π: Είναι σίγουρο ότι ο άγιος Σιλουανός είναι ένας άγιος που συγκαταχωρείται στην χορεία, στην παράδοση των μεγάλων πνευματικών Ορθοδόξων Πατέρων, αλλά έζησε και εξέφρασε αυτό που ζούσε με ένα τρόπο εντελώς πρωτότυπο. Επί πλέον γράφει για πράγματα εξαιρετικά βαθιά με λέξεις πολύ απλές. Αυτό που λέτε σχετικά με το θέμα αυτό είναι πολύ σημαντικό και πολύ διαφωτιστικό.


Γέροντας Σωφρόνιος: Αυτό που είναι αξιοσημείωτο είναι ότι μιλάει γι’ αυτό με έναν εντελώς φυσικό τρόπο. Από που προέρχεται αυτό; Από την εμφάνιση του Χριστού στην αρχή της ζωής του!... στην αρχή της μοναστικής ζωής του, όταν μετά την δοκιμασία, έβλεπε την αιώνια απώλειά του, για μια ώρα... πηγαίνει στον ναό και προφέρει αυτά τα λόγια: «Κύριε Ιησού Χριστέ, ελέησόν με»! Και ο Χριστός του εμφανίστηκε σαν να ήταν Ζων. Ε λοιπόν! Ποτέ δεν αμφισβήτησα στο μυαλό μου την αλήθεια της εμφάνισης του Χριστού στον Σιλουανό. Γιατί; Διότι ήταν απλός –ένας στρατιώτης–έτσι δεν είναι; Αμέσως μόλις τελείωσε την στρατιωτική του θητεία, πήγε στον Άγιον Όρος, και βλέπει αυτό! Αλλά που είναι η απόδειξη ότι αυτό είναι αλήθεια; Στο ότι άρχισε να προσεύχεται για τον κόσμο με όλο του το είναι!... Αν αυτός ο άνθρωπος ο τόσο απλός άρχισε να προσεύχεται με αυτό τον τρόπο, τι σημαίνει αυτό; Ποιά είναι η μαρτυρία ότι προσευχόταν αληθινά; Με κλαυθμούς, με όλο του το είναι, προσευχόταν για την σωτηρία του κόσμου...


Π: Αυτή η αγάπη, αυτή η συμπόνια για τον κόσμο μπορεί να είναι η πιστοποίηση της εμφάνισης του Ζώντος Χριστού;


Γέροντας Σωφρόνιος: Αυτό σημαίνει ότι ο Χριστός του εμφανίσθηκε πραγματικά και ότι τον γνώρισε δια του Αγίου Πνεύματος, όπως περιγράφει και ο ίδιος ότι το Πνεύμα ήταν μέσα σ’ όλο το σώμα του: μέσα στο πνεύμα του, μέσα στον νου του, την διάνοια, ...στην καρδιά και στο σώμα... Γιατί μετά προσεύχεται έτσι: «Κύριε, ας σε γνωρίσει όλος ο κόσμος δια του Αγίου Πνεύματος»; Από που προέρχεται αυτή η προσευχή; Ήταν το αποτέλεσμα, ο καρπός, αυτής της εμφάνισης... Μια στιγμή τόσο δυνατή που, όπως γράφει, αν αυτή παρατεινόταν δεν θα μπορούσε να παραμείνει εν ζωή. Αλλά το πυρ του Αγίου Πνεύματος τον γέμιζε ολοκληρωτικά. Έτσι οι ιδέες του για την ταπείνωση του Χριστού, η προσευχή του για όλον τον κόσμο, ήταν συνέπεια της αυθεντικής εμφάνισης του Χριστού μπροστά του. Μπορούμε να κρίνουμε από το αποτέλεσμα. Θελω να πω επίσης ότι είναι μια εξαιρετική περίπτωση το ότι έχει μιλήσει γι’ αυτά τα πράγματα όπως ένας αποστολικός θεολόγος• όπως μιλούσε ο άγιος Ιωάννης ο Ευαγγελιστής. Η θεολογία ήταν η κατάσταση του είναι του. Όχι από ακαδημαϊκή γνώση. Πάντως, αν αρχίσετε να διαβάζετε προσεκτικά τον «Γέροντα Σιλουανό», θα δείτε ότι είναι ένα θεολογικό βιβλίο με πολύ απλές εκφράσεις. Δεν είχα ποτέ καμμία αμφιβολία ότι είδε τον Χριστό εν Πνεύματι Αγίω, εν τη θεότητί Του, γιατί λέει ότι όταν εμφανίζεται ένα τέτοιο φως δεν μπορούμε να μην Τον αναγνωρίσουμε ως Θεό... Όπως ο απόστολος Παύλος στην οδό προς την Δαμασκό. Σας τα λέω αυτά για να επιστήσω την προσοχή σας πάνω σε μερικά σημεία πραγματικά ουσιαστικά, μιας πολύ βαθιάς σημασίας και μιας θεολογίας αληθινά ευαγγελικής• όπως ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος, γράφει με πολύ απλά λόγια. Είναι αυτό που ονομάζω: η θεολογία ως προσευχή, η ως περιεχόμενο της προσευχής και ως κατάσταση των καρδιών μας. Το πλέον εμφανές παράδειγμα αυτής της θεολογίας είναι οι επιστολές του Ιωάννου του Θεολόγου... Η θεολογία ως προσευχή είναι η Αναφορά της Λειτουργίας, ιδίως του Μεγάλου Βασιλείου• μια πολύ σύντομη αναφορά μιας σφαιρικής θεώρησης• και δεν είναι παρά θεολογία, αλλά την παρουσιάζουμε ως μια προσευχή• η προσευχή λαμβάνει αυτήν την μορφή, η θεολογία λαμβάνει αυτή την μορφή.


Π: Μέχρι τέλους, η απλότητα και η ταπείνωση του Σιλουανού απέκρυψαν την αγιότητά του από τα μάτια των περισσοτέρων. Αλλά μερικοί, όπως εσείς το κάνατε για μερικά χρόνια, είχαν επαφές μαζί του, πήγαιναν και τον επισκέπτονταν. Είχε κάποια φήμη από τον καιρό που ζούσε;


Γέροντας Σωφρόνιος: Όχι πολύ μεγάλη. Υπήρχαν πολλοί μοναχοί ανάμεσα στους Σέρβους στο Χιλανδάρι και άλλοι, θεολόγοι, ακόμη και επίσκοποι που τους άρεσε να μιλούν με αυτόν. Διατηρούσε αλληλογραφία, είχε αρκετά γράμματα. Περιγράφω μία-δύο περιπτώσεις στο βιβλίο μου. Και επίσης για την διορατικότητά του για την οποία μιλούν στην πράξη της συγκαταριθμήσεώς του με τους αγίους. Παραθέτω ακόμη και αυτό που ο επίσκοπος Νικόλαος (Βελιμίροβιτς) ο Σέρβος έγραψε γι’ αυτόν στην νεκρολογία του.


Π: Αυτός ο επίσκοπος Νικόλαος ήταν υποκινητής μιας μεγάλης κίνησης για την πνευματική αφύπνιση της Σερβικής Εκκλησίας, η οποία μέσω του π. Ιουστίνου, συνεχίζεται ακόμη μέχρι σήμερα από ανθρώπους, όπως τον Επίσκοπο Αμφιλόχιο η τον πατέρα Αθανάσιο... Λοιπόν, ο άγιος Σιλουανός είχε τακτικές επαφές με τον Επίσκοπο Νικόλαο;


π. Σωφρόνιος: Δεν ξέρω τι ακριβώς υπήρχε μεταξύ τους. Αλλά του άρεσε του Επισκόπου να έρχεται αρκετά συχνά στο Άγιον Όρος και κάθε φορά πήγαινε να επισκεφθεί τον Γέροντα Σιλουανό. Ξέρετε, ο επίσκοπος Νικόλαος είναι αυτός που με χειροτόνησε διάκονο το 1930, στο Μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονος, και ο Γέροντας Σιλουανός ήταν παρών... Όταν ήρθα στην Αγγλία, στο Λονδίνο, για πρώτη φορά το 1952, ο επίσκοπος Νικόλαος ήταν εκεί. Πήγα να πάρω την ευλογία του. Του είπα ότι ο αρχιμανδρίτης Ιουστίνος Πόποβιτς είχε γράψει σχετικά με το βιβλίο για τον Γέροντα Σιλουανό και τον συνέκρινε με τον άγιο Συμεών τον Νέο Θεολόγο. Και η αντίδραση του επισκόπου Νικολάου ήταν πραγματικά εντυπωσιακή. Καθόταν σε μια πολυθρόνα, και καθώς του έλεγα ότι ο π. Ιουστίνος είχε κάνει αυτήν την σύγκριση, χτύπησε την γροθιά του στο γραφείο λέγοντας: «Όχι!...Όχι, όχι! Ο Σιλουανός είναι πιο μεγάλος από όλους στην αγάπη του! Όταν διαβάζετε τους άλλους, σας κυκλώνει μια απελπισία, και αυτό ποτέ δεν συμβαίνει με αυτά που έχει γράψει ο Σιλουανός». Και εγώ παρέμενα σιωπηλός, ακούγοντάς τον... Σήμερα ο Σιλουανός είναι πολύ γνωστός... και δεν έχω πια ανάγκη συστάσεων... Ο Φλωρόφσκυ είχε γράψει τον Πρόλογο της πρώτης έκδοσης του βιβλίου στα αγγλικά. Υπογράμμιζε ότι ο Σιλουανός λέει γνωστά πράγματα αλλά με έναν διαφορετικό τρόπο... Μου λένε: μιλήστε λοιπόν με μια καινούργια γλώσσα στον σύγχρονο κόσμο. Λοιπόν είναι μια καινούργια γλώσσα! Πολλοί άνθρωποι έχουν εκφράσει την χαρά τους και ακόμη ο αρχιεπίσκοπος του Canterbury έγραψε ότι αυτή η πράξη συγκαταριθμήσεως με τους αγίους του Γέροντος Σιλουανού είναι ένα χαρμόσυνο γεγονός όχι μόνο για την Ορθόδοξη Εκκλησία, όχι μόνο για το Μοναστήρι μας, αλλά γενικά για όλο τον χριστιανικό κόσμο.


Π: Είναι αλήθεια, ότι χάρη στα βιβλία σας, αλλά αναμφίβολα και γιατί αυτό είναι το σχέδιο του Θεού, η ευλάβεια προς τον άγιο Σιλουανό έχει ήδη ξεπεράσει τα «όρια» της Ορθόδοξης Εκκλησίας. Η επιρροή του είναι πολύ μεγάλη. Συγκινεί πολλές καρδιές.


π. Σωφρόνιος: Να ένα παράδειγμα. Υπήρχε τον περασμένο αιώνα ένας διάσημος ζωγράφος στην Ρωσία, δημιουργός των τοιχογραφιών του καθεδρικού ναού του αγίου Βλαδίμηρου στο Κίεβο... Ο γιος του, ένας επιστήμονας μαθηματικός, είχε μεταναστεύσει στην Τσεχοσλοβακία. Όταν έγινε ιερέας μου έγραψε να του στείλω, αν είναι δυνατόν, βιβλία. Αλλά είναι πολύ δύσκολο, εκτός αν μπορεί να τα πάει κάποιος. Έτσι βρέθηκαν δύο η τρία αντίτυπα του βιβλίου μου για τον Γέροντα Σιλουανό στην Τσεχοσλοβακία. Και αυτός ο ιερέας μου γράφει: «Πάτερ Σωφρόνιε, πρέπει να σας εκφράσω την ευγνωμοσύνη μου. Για πέντε χρόνια διάβαζα την Φιλοκαλία με πολλή προσοχή και δεν μπορούσα να κατανοήσω πως αυτά εφαρμόζονται στην ζωή, αλλά το βιβλίο σας με έκανε να το καταλάβω με έναν ξεχωριστό τρόπο. Σ’ αυτό το βιβλίο υπάρχει μόνο Φιλοκαλία, και είναι πραγματικά η ζωή».


Π: Και στην Ρωσία, ο άγιος Σιλουανός είναι γνωστός; Πως τον έχουν δεχθεί;


π. Σωφρόνιος: Ποτέ δεν εκφράσθηκε κάποια αμφιβολία ως προς αυτόν. Η ευλάβεια προς τον Γέροντα Σιλουανό ήταν πολύ μεγάλη, σταθερή. Για χρόνια το βιβλίο μου το έδιναν ως βραβείο στους φοιτητές της Θεολογικής Ακαδημίας –δεν είχαμε πολλά βιβλία. Όταν πήγα στην Ρωσία για πρώτη φορά, το 1957, αναζητώντας τους συγγενείς μου, τους αδελφούς και τις αδελφές μου, βρήκα στην αδελφή μου ένα αντίγραφο του βιβλίου γραμμένο στην γραφομηχανή! Και στην Θεολογική Ακαδημία, στο Λένινγκραντ, ένας από τους φοιτητές με πλησίασε και μου είπε: «Πάτερ Σωφρόνιε, έχω το πρωτότυπο του βιβλίου σας!» Τι ήθελε να πει μ’ αυτό; Μετά κατάλαβα ότι μιλούσε για το βιβλίο που είχε εκδοθεί στο Παρίσι και όχι για το αντίτυπο το γραμμένο στην γραφομηχανή σαν αυτό της αδελφής μου. Μου είπαν ότι είχαν γράψει εκατοντάδες αντίτυπα στην γραφομηχανή. Το όνομα του Γέροντος ήταν ευρέως γνωστό στην Ρωσία το 1957. Γνωστός και αναγνωρισμένος ως Άγιος. Η αίσθηση ήταν πολύ βαθιά παντού... Όπως στο Άγιον Όρος που είχαν υποδεχθεί το βιβλίο με πολλή εμπιστοσύνη... Αργότερα, το 1980, μίλησα στο τμήμα των εξωτερικών σχέσεων του Πατριαρχείου Μόσχας, με τον Μητροπολίτη Φιλάρετο του Μίνσκ και τον Αρχιεπίσκοπο Πιτιρίμ (υπεύθυνο των εκδόσεων, του Περιοδικού). Είχαν προωθήσει την ιδέα της συγκαταριθμήσεως με τους αγίους του Γέροντος Σιλουανού. Απάντησα ότι ήταν πολύ σημαντικό για μας, αλλά ότι δεν θέλαμε να αναμειχθούμε, και ότι η θέση μας δεν μας επέτρεπε να ασκήσουμε επιρροή. Κατά το τέλος της δεκαετίας του ’70 –το 1977 η το 1979– ο Μητροπολίτης του Κάρκωβ, κ. Νικόδημος, είχε εκδώσει μία πλήρη ακολουθία για τον άγιο Σιλουανό καθώς και έναν Ακάθιστο Ύμνο• έκτοτε έγινε Μητροπολίτης του Λβοβ και με αυτόν τον τίτλο υποδέχθηκε τον Οικουμενικό Πατριάρχη στο Λβοβ την περασμένη χρονιά, του προσέφερε μια εικόνα του Γέροντος και πρότεινε να προβούν μαζί σε μια κοινή πράξη για την συγκαταρίθμηση με τους αγίους του Γέροντος. Αλλά ο π. Σιλουανός, όντας μοναχός του Αγίου Όρους, ήταν υπό την δικαιοδοσία της Κωνσταντινουπόλεως, και άρα μόνο το Οικουμενικό Πατριαρχείο και η Ιερά Σύνοδος της Μεγάλης Εκκλησίας θα είχαν το δικαίωμα να προβούν σε αυτή την επίσημη πράξη.


Π: Θέλετε να μας μιλήσετε λίγο για τις σχέσεις σας με τον άγιο Σιλουανό; Πότε και πως άρχισαν;


π. Σωφρόνιος: Είχα συστηματικές επαφές μαζί του για περίπου οκτώ χρόνια, μέχρι τον θάνατό του, το 1938. Πριν, έτρεφα πάντοτε σεβασμό γι’ αυτόν, αλλά δεν τον πλησίαζα• η πρώτη αληθινή συνάντηση έγινε το Πάσχα του 1931. Την δεύτερη μέρα του Πάσχα είχα δεχθεί στο μικρό μου κελλί στην Μονή τον μοναχό Βλαδίμηρο, έναν μορφωμένο άνθρωπο, μηχανολόγο, που ζούσε στην έρημο. Η συζήτησή μας ήταν εντελώς εύθυμη και να τι μου είπε: «Πάτερ Σωφρόνιε, πείτε μου πως μπορεί κάποιος να σωθεί»; Εκείνη την στιγμή είχα φέρει το ζεστό νερό μέσα στο κελλί μου και του πρόσφερνα τσάϊ σαν να περιποιόμουν έναν πρέσβυ, και του είπα: «Κρατηθείτε στο χείλος της απελπισίας και όταν αυτό σας ξεπερνάει, όταν δεν υπάρχουν πλέον δυνάμεις, αποτραβηχθείτε και πιείτε ένα φλυτζάνι τσάι». Το είχα πει αυτό χωρίς να το καταλάβω πραγματικά. Αλλά αυτός φεύγοντας από μένα πήγε να επισκεφθεί τον Γέροντα Σιλουανό. Δεν ξέρω τι είπαν. Την άλλη μέρα, την Τρίτη του Πάσχα, συνέβη ένα περιστατικό που ήταν η αρχή της σχέσης μου με τον Γέροντα. Κατέβαινα από το μεγάλο κτίριο προς την αυλή της Μονής όταν ο Γέροντας έμπαινε από την πόρτα. Πάντοτε είχα ένα αίσθημα ευλαβείας γι’ αυτόν, και από βαθύ σεβασμό προς αυτόν, του έκανα χώρο να περάσει, αλλά εκείνος ήρθε απ’ ευθείας να με συναντήσει και μου λέει:


«Μήπως ο π. Βλαδίμηρος ήρθε σε σας χθες»;
«Μήπως έσφαλλα σε κάτι»;
«Όχι, αλλά δεν είναι αυτό το επίπεδό του. Ελάτε θα μιλήσουμε γι’ αυτό».


Γιατί είπα αυτό στον π. Βλαδίμηρο; Ζούσα στην Μονή, βυθισμένος στην απόγνωση για τον κόσμο, μετά τον πόλεμο... Είχα φύγει από την Γαλλία (το 1925) με το αίσθημα ότι όλη η Γαλλία ήταν βουτηγμένη σε μια βαθιά απελπισία. Τι ήταν αυτή η βαθιά απελπισία; Οι άνθρωποι δεν μπορούν πλέον να πιστέψουν στην Ανάσταση. Επομένως αμφιβάλλουν για τους ίδιους τους εαυτούς τους, για την επιβίωσή τους, γι’ αυτόν τον ανώφελο αγώνα. Και εμένα με βασάνιζε αυτό. Είχα παρατήσει την τέχνη για να γίνω μοναχός στο Άγιον Όρος, αλλά βίωνα αυτήν την μορφή απογνώσεως. Είχα πει αυτόν τον λόγο στον π. Βλαδίμηρο, διότι μόλις αυτή η απελπισία υποχωρούσε μέσα μου, η προσευχή μου έχανε την έντασή της. Μόλις γαλήνευα, δεν βίωνα πλέον αυτή την γαλήνη σαν μία ευτυχισμένη ζωή, αλλά σαν τον θάνατο. Μόλις αυτή η απελπισία ατονούσε μέσα μου έχανα την αίσθηση της υπάρξεως του αιωνίου Είναι. Δεν μπορούσα να βγω από αυτό το παράδοξο. Γι’ αυτόν τον λόγο είχα πει στον π. Βλαδίμηρο: «Κρατηθείτε στο χείλος της απελπισίας». Ήταν ο τρόπος μου να το εκφράσω, αλλά δεν καταλάβαινα το νόημα. Και ο Γέροντας μου το εξήγησε με την ελπίδα ότι κάτι θα καταλάβαινα. Βρήκε μια κάποια αναλογία -όχι ομοιότητα, αλλά αναλογία – με το «Κράτει τον νουν σου εις τον Άδην και μη απελπίζου». Μετά από αυτό τον επισκεπτόμουν αρκετά συχνά και, ανάλογα με το πόσο μας επέτρεπαν τα διακονήματά μας, οι συζητήσεις μας μερικές φορές ήταν παρατεταμένες. Καθώς δεν ήμουν συγγραφέας και για να μην γράφω ιστορίες, δεν κατέγραψα παρά μόνο όσα θυμάμαι με βεβαιότητα.


Π: Μπορεί αυτός ο λόγος «Κράτει τον νουν σου εις τον Άδην και μη απελπίζου» να εφαρμοσθεί απ’ όλον τον κόσμο;


π. Σωφρόνιος: Αυτοί που δεν έχουν εμπειρία ασκητικής ζωής πολύ μακράς! πολύ μακράς! που δεν έχουν ζήσει βαθιά μέσα στον άδη πολλές φορές, δεν μπορούν να βάλουν σε πρακτική αυτήν την φόρμουλα «Κράτει τον νουν σου εις τον Άδην», γιατί δεν το έχουν βιώσει αυτό! Ο άδης του Σιλουανού ήταν απείρως πιο βαθύς από αυτόν που μπορούμε κάπως να φαντασθούμε στην δική μας εποχή! Όταν έγραψε ότι «η αιώνια απώλειά του ήταν μία πραγματικότητα», είχε ζήσει μία ώρα της ζωής του στα εσώτερα του άδη. Και μετά ανταμείφθηκε με την εμπειρία της οράσεως του Χριστού. Τότε άρχισε να προσεύχεται για όλον τον κόσμο όπως για τον ίδιο του τον εαυτό... Αλλά δεν μπορούμε να ακολουθήσουμε έτσι το παράδειγμά του, να το μιμηθεί ο κάθενας από μας, εκτός ασκήσεως... Ο ασκητικός κόσμος δεν γνωρίζει ανώτερη αρχή από αυτήν που δόθηκε στον Σιλουανό από τον Χριστό. Φτάνοντας σ’ αυτό το σημείο αγγίζουμε στα δύο άκρα: την Βασιλεία και τον άδη. Αλλά ο άδης παύει να έχει κυριαρχία πάνω στον άνθρωπο, να έχει εξουσία πάνω του. Ο Θεός είναι πανταχού παρών, χωρίς να διαιρείται. Εντούτοις αυτό δεν είναι εφικτό από τους ανθρώπους που δεν έχουν εμπειρία των βασάνων του άδου. Μπορούν να φθάσουν σε μια ανάλογη κατάσταση, αλλά όχι σε εντελώς όμοια.


Τι σημαίνει αυτός ο λόγος: «Το να προσεύχεσαι για όλον το κόσμο είναι να χύνεις το αίμα σου»;


π. Σωφρόνιος: Είναι η καρδιά που υποφέρει, δεν είναι στα λόγια. Το μυστικό είναι εκεί: Όπου είναι η καρδιά, εκεί είναι η χαρά και το φως• έπειτα, ο νους ενώνεται με την καρδιά, αλλά η καρδιά είναι γεμάτη από πόνο, σαν να βγαίνει το αίμα από την καρδιά. Να αυτό που έχω καταλάβει: όταν προσευχόμαστε με αυτόν τον τρόπο για ολόκληρη την ανθρωπότητα, αυτό είναι σημείο ότι έχει δοθεί σε ένα ανθρώπινο πρόσωπο, σε μια υπόσταση, η χάρις να βιώσει το εξής: Μπορεί να φέρει εντός του και τον Θεό και ολόκληρη την ανθρωπότητα. Και ο Θεός και ολόκληρη η ανθρωπότητα είναι το περιεχόμενο της ζωής αυτού του προσώπου. Το να ζεις χριστιανικά είναι να πλατύνεις το περιεχόμενο της ζωής σου με έναν τρόπο πρωτοφανή!


Η συναναστροφή για χρόνια με έναν άνθρωπο όπως τον άγιο Σιλουανό που έφερε μέσα του, όπως εσείς το λέτε, «και τον Θεό και την ανθρωπότητα», πρέπει να ανοίγει ασυνήθιστες προοπτικές. Και ορισμένες από τις συναντήσεις μαζί του θα πρέπει να ήταν πολύ διαφωτιστικές.


π. Σωφρόνιος: Υπήρχαν ερωτήματα που με βύθιζαν μέσα σε απορίες και του τις έθεσα και με βοήθησε περισσότερο από κάθε άλλον να τα απαντήσω. Τρεις φορές την ημέρα ζητάμε στην προσευχή της Εκκλησίας, να αξιώσει ο Θεός «εν τη ημέρα ταύτη -η εν τη νυκτί ταύτη- αναμαρτήτους φυλαχθήναι ημάς». Λοιπόν, τον ρώτησα:


«Πως, ζώντας σ’ αυτόν τον κόσμο, που είναι υπερβολικά δυναμικός και βυθισμένος στην απελπισία μπορούμε να ζούμε δίχως να αμαρτάνουμε; Πως μπορούμε να αποφύγουμε την αμαρτία»; Είχα ακόμη κι άλλες ερωτήσεις, όπως οι εξής:
«Πως μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι το πνεύμα που ενεργεί μέσα μας είναι το Άγιον Πνεύμα που εκπορεύεται εκ του Πατρός»;
«Εφόσον ο άνθρωπος εκλήθη να δημιουργεί, ποιά είναι η ανώτερη μορφή του έργου της δημιουργίας»;
«Ποιά κατάσταση του πνεύματός μας δείχνει ότι είμαστε αληθινά η εικόνα του Ζώντος Θεού»;


Πως απάντησε σε αυτές τις ερωτήσεις;
Δεν τα συγκράτησα όλα, ούτε έκανα πράξη όλα όσα έμαθα από τον Γέροντα και γι’ αυτό δεν έχω το δικαίωμα να πραγματεύομαι αυτά τα θέματα• αλλά με την βοήθεια της προσευχής του θα σας πω λίγα αυτά που με δίδαξε.
Ως προς το πρώτο σημείο «πως να αποφύγουμε την αμαρτία» ο Χριστός αποκάλυψε αυτό το μυστήριο στην αγία ζωή του Γεροντος Σιλουανού με την επιταγή Του: «Κράτει τον νουν σου εις τον Άδην και μη απελπίζου». Μόλις άκουσα από το στόμα του Γέροντος ότι ο ίδιος ο Χριστός του υπέδειξε πως μπορεί να νικηθεί η αμαρτία, η εκτίμησή μου για αυτόν και η απόλυτη πίστη μου στην αγιότητά του με έπεισαν ότι αυτή η έκφραση είχε πραγματικά προέλθει από τον ίδιο τον Χριστό. Και προσπάθησα να εφαρμόσω αυτήν την αρχή στην δική μου την ζωή.


Το πνεύμα συνέχεται από φόβο όταν θεωρεί την αγιότητα του Θεού και συνειδοτοποιεί την ίδια στιγμή την δική του πλήρη αναξιότητα να ενωθεί κάποτε με έναν τέτοιο Θεό. Η γνώση ότι είμαστε υπό την δουλεία των αμαρτιών μας, μας απελπίζει. Τότε η προσευχή μας γεμίζει από δάκρυα. Όταν καταδικάζουμε έτσι τον εαυτό μας στον άδη, απογυμνωνόμαστε από κάθε τι γήινο και πρόσκαιρο, αφού μόνον η αιωνιότητα εκτείνεται μπροστά μας. Η αμαρτία έχει φυλακισθεί, έχει αναχαιτισθεί. Δεν υπάρχει πια υπερηφανία, ούτε μίσος, ούτε φόβος• ούτε αναζήτηση δόξας, πλούτου η εξουσίας. Μόνον ο κίνδυνος να πέσουμε στην αιώνια απόγνωση. Αλλά, φθάνοντας σ’ αυτό το σημείο σταματούμε: «και μη απελπίζου». Τότε, αν συνεχίσουμε, συναισθανόμενοι την αναξιότητά μας, όντας σε μια κατάσταση του πνεύματός μας που ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, επιτρέπουμε στο Πνεύμα της Αληθείας που εκπορεύεται εκ του Πατρός να δημιουργήσει μια σχέση με τις καρδιές μας.


Στη συνέχεια, διαβάζοντας το Ευαγγέλιο με πολλή προσοχή, παρατηρούσα κάποια ομοιότητα μεταξύ της εντολής του Κυρίου προς τον άγιο Σιλουανό και της συμπεριφοράς που Εκείνος υιοθέτησε πάνω στη γη. Ο Χριστός ποτέ δεν αμάρτησε: «ο άρχων του κόσμου τούτου... εν εμοί ουκ έχει ουδέν» αν και δεν υπάρχει ταυτότητα μεταξύ Εκείνου και ημών, όμως δίχως αμφιβολία υπάρχει μια αναλογία. Ολόκληρη η ζωή του Χριστού, ως αληθινού Υιού του Ανθρώπου, που είναι καθ’ όλα όμοιος με μας, ακόμα και στο ότι μπορούσε να τον πειράξει ο σατανάς, μας δείχνει πως είναι δυνατόν να υπερνικήσουμε κάθε αμαρτία, («εν ω γαρ πέπονθεν αυτός πειρασθείς, δύναται τοις πειραζομένοις βοηθήσαι»). Ακολουθώντας την διδασκαλία του και το παράδειγμά του αντιλαμβανόμαστε ότι είμαστε λυτρωμένοι από την ενέργεια των αμαρτωλών παθών μέσα μας - η υπερηφάνια και η απόγνωση εγκαταλείπουν τις καρδιές μας. Γνωρίζουμε, σύμφωνα με τα γραπτά του Γέροντος, ότι όταν έκανε αυτό που τον είχε συμβουλέψει ο Χριστός, το πνεύμα του εισερχόταν μέσα στην σφαίρα της καθαράς προσευχής και το Πνεύμα του Θεού μαρτυρούσε στην καρδιά του την σωτηρία του και του χάριζε την εμπειρία μιας μορφής αναστάσεως.


«Κράτει τον νουν σου εις τον Άδην και μη απελπίζου». Αυτή είναι η κύρια οδός που οδηγεί στον κόσμο της θείας αγιότητος.


Ας έλθουμε τώρα στο δεύτερο ερώτημά μου –πως μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι το πνεύμα που είναι μέσα μας είναι στ’ αλήθεια το Τρίτο Πρόσωπο της Αγίας Τριάδος, και όχι κάτι άλλο; Ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος μας προτρέπει να προσέχουμε: «μη παντί πνεύματι πιστεύετε, αλλά δοκιμάζετε τα πνεύματα ει εκ του Θεού εστιν».

Το Άγιο Πνεύμα είναι το Φως της αιωνίου ζωής• η πνοή του Αγίου Πνεύματος μέσα μας είναι η δύναμη της θείας αγάπης που εμπνέει στην ψυχή μια βαθιά συμπόνια για όλους, συμπεριλαμβανομένων και των εχθρών. Και η ψυχή αισθάνεται αυτή την αρχοντική αγάπη γεμάτη συμπόνια για τους εχθρούς δια μέσου της ενεργείας του Αγίου Πνεύματος ως μια κατάσταση εντελώς φυσική, μέσα στην οποία σβήνει κάθε εσωτερική πάλη και όπου βασιλεύει η θεία αρμονία. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας για τον κάθε ένα από μας. Σύμφωνα με την διδασκαλία του αγίου Σιλουανού, του δόθηκε από το Άγιο Πνεύμα να γνωρίσει την θεότητα του Χριστού• γνώρισε τον Θεό εν Αγίω Πνεύματι. Το ομοούσιον του Υιού και του Αγίου Πνεύματος γίνεται περισσότερο αντιληπτό από το γεγονός ότι όταν το Πνεύμα, που εκπορεύεται εκ του Πατρός, επισκεφθεί αληθινά την ψυχή, η ψυχή βιώνει το σύνολο του περιεχομένου των εντολών του Χριστού. Γι’ αυτό τον λόγο, αν το πνεύμα που είναι μέσα μας είναι σε πλήρη συμφωνία με τις εντολές του Ευαγγελίου, τότε είναι πραγματικά το Άγιο Πνεύμα. Έτσι ο Υιός και το Άγιο Πνεύμα αμοιβαίως μαρτυρούν ο ένας για τον άλλο.


Όσο ο άνθρωπος διαμένει υποδουλωμένος στον θάνατο, μένει ανίκανος να αγαπήσει αυτούς που βάζουν σε κίνδυνο την ζωή του η την ευημερία του. Συνεπώς, η αγάπη για τους εχθρούς, η αγάπη που μας διδάσκει ο Χριστός, η αγάπη για την οποία μιλάει ο Γέροντας Σιλουανός, είναι ένα πέρασμα από τον θάνατο στην αιώνια ζωή, μέσω του οποίου η ψυχή εξασφαλίζει την τελική νίκη της αγάπης του Χριστού.
Ποικίλει η εικόνα του Θεού μέσα στον άνθρωπο. Η δημιουργική ικανότητα του ανθρώπου είναι μια διάσταση που εκδηλώνεται μέσα σε διάφορους χώρους και κλάδους της κουλτούρας, του πολιτισμού, της τέχνης, των επιστημών, κ.ο.κ. Αυτή η δημιουργική ικανότητα δεν περιορίζεται εδώ, αλλά συνεχίζει για να υπερβεί το ορατό και το πρόσκαιρο στις προσπάθειές της να φθάσει στην αρχή του παντός –στον Θεό δημιουργό.


Ο Θεός, που δημιούργησε τον άνθρωπο στην αρχή δίχως την συνεργασία του ανθρώπου, έκτοτε δεν έκανε τίποτα για τον άνθρωπο δίχως να ζητάει την συνεργασία του. Ο φυσικός κόσμος είναι έτσι φτιαγμένος ώστε ο άνθρωπος συνεχώς αντιμετωπίζει προβλήματα για τα οποία πρέπει να βρει μια λύση. Αλλά ο άνθρωπος, μέσα στην προοπτική του να συνεργάζεται πραγματικά με τον Θεό για την δημιουργία του κόσμου, πρέπει πάντοτε να ποθεί στον υπέρτατο βαθμό την γνώση του ίδιου του Θεού. Η συνεχής πρόοδος προς όλο και ανώτερη γνώση του Θεού είναι μια πράξη θελκτική αλλά και ιδιαίτερη. Οι συζητήσεις μου με τον Γέροντα Σιλουανό ήταν ασφαλώς συγκεντρωμένες πάνω στην προσευχή και την ζωή σύμφωνα με το θέλημα του Θεού• αλλά η σταδιοδρομία μου στο παρελθόν με προδιέθετε φυσικά να σκεφθώ γενικά πάνω στο έργο δημιουργίας και τη σημασία του. Στα νιάτα μου, μέσω ενός Ρώσου ζωγράφου που αργότερα έγινε διάσημος, με είχε προσελκύσει η ιδέα της γνήσιας δημιουργικότητας, ξεκινώντας με την μορφή της αφηρημένης τέχνης. Αυτό με απορρόφησε για δύο η τρία χρόνια και με οδήγησε στην πρώτη θεολογική σκέψη που γεννήθηκε στον νου μου. Όπως ο κάθε καλλιτέχνης αντιλαμβάνεται την αντικειμενική πραγματικότητα δια μέσου των μορφών και τρόπων της τέχνης του, έτσι και οι δικές μου ιδέες πάνω στην αφηρημένη τέχνη προέρχονταν από την ζωή γύρω μου. Κοίταζα έναν άνθρωπο, ένα σπίτι, ένα φυτό, ένα περίπλοκο μηχανισμό, παραμορφωμένες φευγαλέες σκιές που οι τρεμάμενες φλόγες κάποιας φωτιάς έριχναν πάνω στους τοίχους η στα ταβάνια, και τις διασκεύαζα σε αφηρημένες εικόνες, δημιουργώντας στην φαντασία μου οπτικά σχήματα διαφορετικά από την καθημερινή πραγματικότητα.

Με αυτό τον τρόπο ερμήνευα την διδασκαλία του καθηγητή μου -όχι αντιγράφοντας τα φυσικά φαινόμενα, αλλά δημιουργώντας εκ νέου εικονογραφικές παραστάσεις. Ευτυχώς, συνειδητοποίησα γρήγορα ότι δεν μου είχε δοθεί εμένα, έναν άνθρωπο, να δημιουργήσω «εκ του μη όντος», όπως μόνον ο Θεός δημιουργεί. Καταλάβαινα ότι κάθε πράγμα που δημιουργούσα προσδιοριζόταν από κάτι άλλο που ήδη υπήρχε. Δεν μπορούσα να ανακαλύψω ένα καινούργιο χρώμα η κάποια γραμμή που δεν είχε υπάρξει στο παρελθόν κάπου. Μια αφηρημένη εικόνα είναι όπως μία αλληλουχία λέξεων, όμορφες και συντονισμένες από μόνες τους, αλλά χωρίς ποτέ να εκφράζουν μια ολοκληρωμένη σκέψη. Εν συντομία, μία αφηρημένη εικόνα αντιπροσωπεύει μια διάσπαση του είναι, μια πτώση στο κενό, μια επιστροφή στην κατάσταση του μη όντος, απ’ όπου μας κάλεσε ο Θεός με το έργο της δημουργίας Του. Γι’ αυτό εγκατέλειψα τις άκαρπες προσπάθειές μου να επινοήσω κάτι εντελώς καινούργιο, και το πρόβλημα του δημιουργικού έργου από εκείνη την στιγμή συνδέθηκε στενά στον νου με αυτό της γνώσεως του Είναι. Ολόκληρος ο κόσμος, σχεδόν κάθε οπτική παράσταση, έγινε μυστήριο μιας βαθιάς ομορφιάς που ξεπερνούσε τα κοινά μέτρα. Το φως άλλαζε, για να χαϊδέψει και να αγκαλιάσει όλα τα αντικείμενα με ένα φωτοστέφανο, όπως λέμε της δόξης, προσδίνοντάς σ’ αυτά παλμούς ζωτικούς, που ήταν όμως αδύνατον για τον καλλιτέχνη να τους αποτυπώσει με τα μέσα που είχε στην διάθεσή του. Τότε γέμισα με μια λατρεία γεμάτη σεβασμό για τον Πρώτο Καλλιτέχνη, τον Δημιουργό των πάντων, και μια επιθυμία να Τον συναντήσω, να μαθητεύσω σ’ Αυτόν, να μάθω πως δημιουργεί.


Οι συναντήσεις μου με τον Γέροντα εστίασαν την προσοχή μου στο πρόσωπο του Χριστού: πως εκείνος, ο Υιός, ενεργούσε; «Ου δύναται ο υιός ποιείν αφ’ εαυτού ουδέν, εάν μη τι βλέπη τον πατέρα ποιούντα• α γαρ αν εκείνος ποιή, ταύτα και ο υιός ομοίως ποιεί. Ο γαρ πατήρ φιλεί τον υιόν και πάντα δείκνυσιν αυτώ α αυτός ποιεί».

Αλλά ο μονογενής Υιός έγινε ο Υιός του Ανθρώπου, έγινε καθ’ όλα όμοιος με μας. Γι’ αυτό ο,τιδήποτε αναφέρει σχετικά με τον Υιό του Ανθρώπου, σ’ Αυτόν τον ίδιο, μπορεί να εφαρμοσθεί στον κάθε έναν από μας. Έτσι, αν ο Πατήρ μας αγαπά, επακόλουθο είναι ότι θα μας δείξει όλα τα πράγματα που κάνει και με ποιόν τρόπο τα κάνει. Αυτό σημαίνει σε τελική ανάλυση ότι έχουμε όλοι κληθεί να συνεργασθούμε στο αιώνιο έργο της δημιουργίας του Πατρός. Είναι ίδιον του ανθρώπου να ποθεί την τελειότητα, να θέλει να εισέλθει στο ζωντανό ρεύμα της θείας αιωνιότητας, εκεί όπου πρώτος ο Χριστός-Άνθρωπος πήγε.


Συνεπώς, σε ο,τι αφορά το δημιουργικό έργο, ο άνθρωπος στην τελική του αναζήτηση εγκαταλείπει σταδιακά ο,τι είναι παροδικό και σχετικό, προκειμένου να φθάσει στην αθάνατη τελειότητα. Σ’αυτη τη γη, είναι σίγουρο ότι η τελειότητα δεν είναι ποτέ απόλυτη. Παρ’ όλα αυτά μπορούμε να ονομάσουμε τέλειους αυτούς που λένε μόνο αυτό που τους έχει δοθεί από το Πνεύμα, κατά μίμηση του Χριστού, ο οποίος λέει: «απ’ εμαυτού ποιώ ουδέν, αλλά καθώς εδίδαξέ με ο πατήρ μου, ταύτα λαλώ».


Το δημιουργικό έργο είναι ανωτέρο απ’ ο,τιδήποτε μπορεί ο άνθρωπος να εκπληρώσει. Ο άνθρωπος τείνει προς αυτό το ιδανικό, όχι παθητικά αλλά με πνεύμα δημιουργικό, ενθυμούμενος πάντα να αποφεύγει κάθε ροπή προς το να δημιουργεί τον Θεό κατά την δική του εικόνα.
Ήμουν επίσης απορροφημένος με αυτό το πρόβλημα: Πως εμείς, τόσο στενοί και περιορισμένοι, μπρούμε να κατανοήσουμε σωστά ότι είμαστε η εικόνα του παντοδύναμου Θεού, του Θεού που περιέχει τα πάντα και υπερβαίνει τα πάντα. Εδώ ο Γέροντας Σιλουανός έγινε η σωτηρία μου. Μου έλεγε ότι αν προσπαθούμε ειλικρινά να φυλάξουμε τις εντολές του Χριστού, η ψυχή θα γεμίσει με την χάρη του Αγίου Πνεύματος∙ και τότε με μια βαθιά αγάπη, γεμάτη συμπόνια, προσευχόμαστε για όλον τον κόσμο όπως για τον ίδιο μας τον εαυτό, και επιθυμούμε πολύ δυνατά την ευημερία του κάθε ανθρώπου περισσότερο από την δική μας. Μας υπέδειξε ότι η προσευχή του Χριστού στον κήπο της Γεσθημανή περιέβαλε το σύνολο του ανθρωπίνου γένους, από τον Αδάμ μέχρι το τελευταίο παιδί που θα γεννηθεί από γυναίκα. Η προσευχή που πρότεινε ο Γέροντας Σιλουανός μπορεί δίχως αμφιβολία να αφομοιωθεί σ’ αυτήν την λυτρωτική προσευχή του Κυρίου, και συνεπώς να υπερβεί τα όρια του ατόμου. Αυτή η προσευχή αποτελεί ένα πέρασμα σε μια άλλη διάσταση –την διάσταση του προσώπου-υπόσταση, καθ’ ομοίωσιν της Υποστάσεως του ενσαρκωμένου Λόγου. Ξέρουμε ότι στα μέτρα που ο άνθρωπος γίνεται όμοιος με τον Χριστό στην γήινη ζωή του, έχει ήδη θεωθεί και έχει γίνει μέτοχος της θείας ζωής.


Συνειδοτοποιώντας από την προσωπική μου εμπειρία ότι κάθε αλλαγή στην κατανόησή μου του θείου Είναι επηρέαζε αναπόφευκτα ολόκληρη την ζωή μου, μου έδειχνε ότι κάθε ομολογία η μορφή μυστικισμού έχει την δική της συγκεκριμένη πνευματικότητα. Γι’ αυτόν τον λόγο είμαι απόλυτα πεπεισμένος ότι ο χαρακτήρας της ασκητικής ζωής του αγίου Σιλουανού ανήκει καθ’ ολοκληρία στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Έγραφε ο ίδιος, όταν κάποιος από τους πατέρες κατέληξε ότι όλοι οι αιρετικοί θα αφανισθούν: «Δεν γνωρίζω σχετικά μ’ αυτό το θέμα. Αλλά πιστεύω μόνο στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Σ’ αυτήν είναι η χαρά της σωτηρίας μέσω της ταπεινώσεως του Χριστού». Η ζωή κάθε χριστιανικής ομολογίας, σε όλα τα επίπεδα, ρυθμίζεται από την κατανόηση της Αγίας Τριάδος. Οι διαφορές στην θεολογική ερμηνεία της Υποστατικής Αρχής εν τω Θείω Είναι αποτελούν διαχωριστική γραμμή, γραμμή οροθεσίας, όχι μόνο μεταξύ των διαφόρων θρησκειών αλλά και μεταξύ των διαφόρων χριστιανικών ομολογιών. Δυστυχώς, οι περισσότεροι σύγχρονοι θεολόγοι δεν το έχουν ακόμη καταλάβει αυτό, αν και είναι το κατ’ εξοχήν βασικό σημείο που πρέπει να επιλύσουν.


Π: Μας έχει κάνει εντύπωση ο πλούτος και η υπερβολική απλότητα της διδασκαλίας του αγίου Σιλουανού. Έχουμε ακόμα πολλά να μάθουμε και να πάρουμε από αυτόν...


π. Σωφρόνιος: Ο άγιος Σιλουανός ήταν ένας άνθρωπος που είχε μόνον ένα όραμα, εμπνευσμένο από την φανέρωση του Θεού που είχε φωτίσει ολόκληρο το είναι του, χωρίς εκείνος να το ζητήσει. Όταν ο Κύριος του είχε εμφανισθεί, είχε νιώσει ότι ο Θεός ήταν άπειρη αγάπη, οικουμενική αγάπη. Το Άγιο Πνεύμα του είχε αποκαλύψει την Θεότητα του Χριστού. Το Άγιο Πνεύμα του είχε διδάξει την ταπείνωση και μια αγάπη τέτοιας χωρητικότητος που αγκάλιαζε κάθε δημιούργημα. Νύκτα και ημέρα αναζητούσε να βιώσει πάλι αυτήν την εμπειρία της θείας αιωνιότητας.
Η μαρτυρία ενός ανθρώπου σαν τον άγιο Σιλουανό, που ήταν εντελώς άδεια από διανοητικά επινοήματα, η μαρτυρία ενός ανθρώπου που σε ολόκληρη την ζωή του έχυσε το αίμα της καρδιάς του στην προσευχή για όλον τον κόσμο, δεν μπορεί παρά να έχει μια ιδιαίτερη δύναμη και μια ιδιαίτερη σημασία.
Μου φαίνεται ότι ο Γέροντας ήταν τόσο δεκτικός και αυθόρμητος όσο και οι πρώτοι απόστολοι. Το γεγονός ότι μπόρεσε να παραμείνει ανέπαφος από τις πλαστότητες του σύγχρονου πολιτισμού μας τον κάνει ακαταμάχητα πειστικό. Τόσο αυτοί που δεν τον γνώρισαν προσωπικά αλλά που μπορούν να τον κρίνουν από τα γραπτά του, όσο και εκείνοι που τον γνώρισαν και είδαν την γνήσια απλότητα και ταπείνωσή του έχουν πεισθεί ότι ήταν ένας άνθρωπος του Θεού.


Π: Και σήμερα η Εκκλησία πιστοποίησε αυτήν την βεβαιότητα...


π. Σωφρόνιος: Ο Γέροντας Σιλουανός «κρατούσε τον νου του στον Άδη και δεν απελπιζόταν». Αγωνιζόταν ενάντια στο «πνεύμα το μέγα και κραταιόν, τον συσσεισμό και τη φωτιά» του πειρασμού. Και τώρα μας μιλάει μέσα από την «φωνή αύρας λεπτής» του Κυρίου.




Συνέντευξη που δημοσιεύθηκε στο Γαλλικό περιοδικό «PAIX», Νο. 54-55, Απρίλιος-Σεπτέμβριος 1988. Μετάφραση από τα γαλλικά από την Κατερίνα Βελώνη.

Πηγή: http://www.egolpio.com/PLOUTOS_ORTHOD/interview_sofronios_silouanos.htm